Bülük-ü Rumiyan Terimi Hakkında Bilgiler
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimi Olarak Bülük-ü Rumiyan:
Memleketimizin yerli sanatkârları toplu hâlde çalışır ve zevkimizi dışarıdan gelecek etkilere karşı korumak isterlerdi. Bir araya toplandıklarında onlara «Anadolulular bölüğü» anlamına Bölük-ü Rumiyan denirdi.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri
Serlevha: Başlık, yazma kitabın tezhiplenen başlık bölümü. Bir levha veya kitabın başına yazılan yazı ve yapılan resme de serlevha denilir. Fatih devrinde kitap başlıkları, ucu ince tığlarla biten mihrap şeklinde değil, sayfanın enince uzanan uzun dikdörtgenler şeklindedir. Bu devirde pembemsi, mavi ve siyah» renk; çiçek, dal, yaprak ve filiz motifleri, türlü geçmeler görülür. Bazı yazmalarda bilhassa Kur'an-ı Kerim'lerde Fatiha ile Bakara suresinin ilk ayetlerinin yer aldığı karşılıklı iki sayfa ve Sultanlara takdim olunan yazma eserlerde ilk sayfa ile karşısındaki sayfa tamamıyla tezhipli olabilir.
Kâğıt Makası: Makas kelimesinin aslı mıkraz, mikras'tır. Eskiden yazı kâğıtları tek ve büyük tabakalar hâlinde satıldığından, herkes istediği ölçüde kâğıt kesmek için kâğıt makası kullanmıştır. «İstanbul, Foça, Sivas, Rumeli, Bosna ve Prizren'de kâğıt makasçılığı mahallî el sanatları arasında yer almıştır. Kâğıt makasları hâlis taban demirinden, çelikten yapılırdı. Şekilleri bir karıştan fazlaca ve sapları ayrı ayrı yapılır, uçları gittikçe sivrilerek parçalar gayet imtizaçlı bîr surette ortasından birbirine raptolunur. Uçları birbirine o kadar imtizaçlı birleşirler ki adetâ bir parçadan yapılmış hissini verir. Zaten hüner de buradadır. Bunu evvelâ bileyip zağ vererek kâğıt kesmeye hazır hâle geldikten sonra, bazıları nısfına (yarısına) kadar ve bazıları dış tarafı ve hususî olanların da iç ve dışları altınla işlenirdi. Makasa mütenasip şekiller yapılır ve üstadının yahut sahibinin isimleri yazılır; sapları (Ya Fettah), (Ya Ali), (Ya Veli) tarzında yapılanları da vardır.
Mesahif: Mushaflar, sayfa hâline getirilmiş kitaplar, Kur'an'lar.
Hüsn-i Hat (Hüsni Hat): Güzel yazı, yazı güzelliği. Estetik değeri olan İslâmi yazılara hat ya da hüsn-i hat, böyle yazanlara da hattat denir. Eskilere göre "Hüsn-i hat için kalemin âlâsı, mürekkebin râ'nâsı, kâğıdın zibâsı gerektir." Hüsn-i hatla Kur'an-ı Kerim, cüz, bilye, kitap, murakka, kıt'a, meşk, ferman ve i'lamlar yazılmış; ayrıca mimari süsleme unsuru olarak da kullanılmıştır. Hat ile ilgili bilgilere de bakınız.
Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.
- Formula-1 Terimleri Sözlüğü
- Astroloji Terimleri Sözlüğü
- Tekvando Terimleri Sözlüğü
- Ziraat (Tarım) Terimleri Sözlüğü
- Hukuk Terimleri Sözlüğü
- Kano Terimleri Sözlüğü
- Deprem Terimleri Sözlüğü
- Genetik Terimleri Sözlüğü
- İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Terimleri Sözlüğü
- TERİMLER SÖZLÜĞÜ ANA SAYFA