Eğitim Sitesi

Anayasa Nedir? Anayasa Hakkında Kısaca Bilgi

Anayasa Terimi Hakkında Bilgiler

Parlamento (TBMM) Terimi Olarak Anayasa:

Devletin temel ilkelerini, yönetilenlerle ilişkilerini, ana kuruluşunu; yasama, yürütme ve yargının örgütlenmesini ve birbirleriyle ilişkilerini; vatandaşların temel hak ve ödevlerini düzenleyen ve tüm kişi, kurum ve kuruluşları bağlayan en üst hukuk normudur. Yürürlükteki Anayasa, 18.10.1982 tarihinde Kurucu Meclis tarafından halkoyuna sunulmak üzere kabul edilmiş, 07.11.1982 tarihinde halkoyuna sunulup kabul edildikten sonra 09.11.1982 tarihli ve 17863 mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’dır.

 

Tarih Terimi Olarak Anayasa:

Bir devletin şeklini belirten, yasama, yürütme ve yargı güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, yurttaşların kamu hakları ile özgürlüklerini ve devletin topluma karşı ödev-lerini belirten temel yasadır. 1215 yılında, İngiltere'de kral ile halk temsilcileri arasında imzalanan Magna Chartha anayasaların ilk örneğini oluşturur. Ancak bu anayasa geleneklere, çeşitli belgelere ve yasalara bağlı sözlü bir anayasadır. Tarihin ilk yazılı anayasası ise, 1789'da yürürlüğe giren ABD Anayasasıdır. Türk ve İslam tarihinin ilk anayasası ise, 23 Aralık 1876 tarihinde yayınlanan Kanun-i Esasi'dir.

 

Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık Terimi Olarak Anayasa:

Devletin temel yapısını, biçimini, örgütünü, bu örgütün işleyiş kurallarını, milli egemenliğin nasıl kullanılacağını kişilerin hak ve özgürlüklerini belirleyen en temel kanundur.

 

Sosyal Bilgiler Terimi Olarak Anayasa:

1- Bir devletin yönetim biçimini belirten, yasama, yürütme, yargılama güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, yurttaşlarının kamu haklarını bildiren temel yasa.

2- Bir devletin yönetim biçimini belirten, yasama, yürütme, yargılama güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, yurttaşların kamusal haklarını bildiren temel yasadır. Devletin temel kanunudur. Çıkarılacak hiçbir yasa, anayasaya aykırı olamaz. Anayasa, vatandaşların temel hak ve görevlerini bildirir. Devletin temel kurumlarının nasıl işleyeceğini belirler. Anayasa ile ayrıca kişilerin temel hak ve özgürlükleri güvence altına alınmıştır.

 

Hukuk Terimi Olarak Anayasa:

Bir devletin yönetim biçimini belirten, yasama, yürütme, yargılama güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, yurttaşların kamu haklarını bildiren temel yasa, kanunuesasi.

 

Siyaset Terimi Olarak Anayasa:

1- Devletin temel yapı ve işleyişi ile kişilerin temel hak ve özgürlüklerini düzenleyen en üst kanundur.

2- Bir devletin yönetim biçimini belirten, yasama, yürütme, yargılama güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, yurttaşların kamu haklarını bildiren temel yasa, kanunuesasi.

 

İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Terimi Olarak Anayasa:

1- Bir devletin yönetim biçimini belirten, yasama, yürütme, yargılama güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, yurttaşların kamu haklarını bildiren temel yasa, kanunuesasî.

2- Bir devletin dayandığı temel esasları ve ana kuruluşunu gösteren belgedir.

 

Belediyecilik-Kamu Yönetimi Terimi Olarak Anayasa:

Bir devletin yönetim biçimini belirten yasama, yürütme, yargılama güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, vatandaşların hak, hürriyet ve sorumluluklarını bildiren temel yasa.

 

    Benzer Parlamento (TBMM) Terimleri

    Kanunlar Dergisi: Bir yasama yılında çıkarılan tüm kanunlar ile o yasama yılında kabul edilen ve Resmî Gazete’de yayımlanan TBMM kararlarını gösteren süreli yayındır. Kavanin Mecmuası olarak da bilinir. Dergi’de, bir kanuna esas teşkil eden işin teklif mi tasarı mı olduğu, görüşüldüğü komisyonlar, sıra sayısı numarası, görüşüldüğü Genel Kurul birleşimleri, sıra sayısının ve tutanakların ekli olduğu tutanak dergilerinin bilgilerine ulaşılır. Kanunlar dergileri TBMM Kütüphanesinde bulunmaktadır.

    Genel Kurulda Söz Alma: Milletvekillerinin ve hükümet temsilcisinin, gündemde bulunan veya belirli bir günde görüşme konusu olacağı Anayasa, kanun veya İçtüzük gereğince bilinen konularda, kâtip üyelere adlarını önceden kaydettirerek veya oturum sırasında Başkan’dan izin alarak, Başkanlığa ve Genel Kurula hitap edecek şekilde kürsüden yaptıkları konuşmadır. Konuşmanın, yazılı bir metnin kürsüden okunması veya Başkan’ın izni ile bir kâtip üyeye okutturulması şeklinde yapılması da mümkündür.

    Halkoylaması: Anayasa değişikliğine ilişkin kanunların kabul veya reddedilmesi konusunda doğrudan doğruya halkın oyuna başvurulmasıdır. Referandum.

    Tutanak Dergisi: Genel Kurulda yapılan konuşmaların ve okunan evrakın, belirli bir sistematik içerisinde kayda alınan ve deşifre edilen tutanakların düzenlenmesi suretiyle oluşturulan süreli yayındır. Tutanak Dergisi’nde; geçen tutanak özeti, Genel Kurul gündemi, gelen kâğıtlar listesi, komisyon raporları (sıra sayıları), yazılı sorular ve cevapları gibi diğer metinler de yer alır.

    Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.

    Online Parlamento (TBMM) Terimleri Sözlüğü