Eğitim Sitesi

Online Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık Terimleri Sözlüğü

Online Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık Terimleri Sözlüğü

Tümden Gelim

Genel yargılardan özel bir olayın ya da nesnenin bilgisinin çıkartılmasıdır.

Tümdengelim

Genel yargılardan akıl yolu ile tek tek sonuçlar çıkarılmasına dayanan akıl yürütme biçimi.
Örneğin:
Bütün metaller genleşir(genel bir yargı)------ÖNCÜL
Bakır bir metaldir. -------------------------------ÖNCÜL
Bakırda genleşir.( SONUÇ ÖNERMESİ----akıl yolu ile öncül önermelerden çıkarılır.)

Tümdengelim (Dedüksiyon)

Zihnin genel yargılardan özel sonuçlar çıkarmasıdır. Örnek : Bütün madenler ısınınca genleşir. "Demir madendir." O halde, demir ısınınca genleşir. Tümdengelimin doğruluk değeri kesindir. Çünkü bütün doğru ise parça da doğru olmak zorundadır. "Bütün madenler ısınınca genleşir." "Demir ısınınca genleşir." Tümdengelim, mantık doğrusunun açık bir örneğidir.

Tümel

(Mantıkta) Belli bir sınıfa bağlı bireylerin tümünü içine alan. Bütün kapsamıyla alınmış olan (önerme). Bir önermenin tümelliği "bütün" ya da "her" sözcüğüyle gösterilir. Genellik bir terimin kapsamını; tümellik önermede konunun bütün kapsamıyla alındığını gösterir.

Tümel Uzlaşım

Bir önermenin doğruluğu, herkesin veya çoğunluğun kabul ettiğidir.

Tümevarım

Gözlemlerden, tek tek olaylardan ya da nesnelerden yola çıkarak genel yargılara ulaşmaktır.

Tümevarım

Tek tek deney ve gözlemlerden akıl yolu ile genel yargılara, ilkelere ulaşmaya yönelik bir akıl yürütme biçimidir..Tümdengelimin tersidir.
Örneğin:
Bakır metaldir genleşir.(tekil bir yargı)-------ÖNCÜL
Demir metaldir genleşir(tekil bir yargı)----ÖNCÜL
Bütün metaller genleşir(Genel bir yargı. Akıl yolu ile ulaşılır.)SONUÇ ÖNERMESİ.

Tümevarım (Endüsksiyon)

Zihnin tek tek olgularla ilgili yargılardan hareket ederek genel sonuçlara ulaşmasıdır. Örnek : "Ali, Ayşe, John, Brigitte insandır ve ölümlüdür." O halde, bütün insanlar, ölümlüdür. Tümevarımın doğruluk değeri olasılıklıdır. Yukarıdaki örnekte sonuç doğru olduğu halde, "Ali, Ayşe, John, Brigitte insandır ve sarı saçlıdır." " O halde, bütün insanlar sarı saçlıdır akıl yürütmesinde sonuç yanlıştır."

Tür

Cinsin altında sıralanan şeylerdir. Gerçeklikleri farklı olan şeylere "bunlar nedir?", diye sorulduğunda alınan yanıt türü gösterir. Cinsle karşılaştırıldığında içlemi çok olan şeyler türdür.

Türe Özgü Davranış

Belli bir türe özgü olup başka bir türün özelliği olmayan davranış.

Ulus

Aynı coğrafi bölgede ve ekonomide yaşayan, ortak bir dil ve kültür benimsemiş en geniş insan topluluğu.

Unsur

Birleşik bir şeyi oluşturan basit şeylerden her biri, öge.

Unutma

Önceden kazanılan bilgi ve becerilerin bellekteki izlerinin zamanla aşınması ya da silinmesidir.

Us

Akıl

Uslamlama

Varılan yargının doğruluk ya da yanlışlığına bakmadan, yargılamada mantık biçimleri ve ilişkilerine öncelik vererek düşünme, usa vurma. Çıkarsama.

Ussal

Coşkuyla değil us ve düşünme süreçleriyle ilgili olan.

Utülitarizm (Faydacılık)

Ahlak felsefesinde ahlaki eylemin amacının fayda, çıkar olduğunu savunan görüş.

Uyarıcı (uyaran)

1- Organizmayı etkileyen nesne, fiziksel güç ya da olayları anlatır.

2- Fiziki çevreden ya da organizmadan kaynaklanarak duyu organını harekete geçiren herhangi bir nesne, enerji ya da enerji değişmesi.

Uyarıcı Genellemesi

Koşullamada kullanılan uyarıcıya benzer uyarıcılara da aynı davranışı gösterme eğilimi.

Uyarım

İç ve dış çevreden gelen, duyu organları tarafından alınabilecek şiddette olan uyarıcıların organizmayı etkilemesidir.

Diğer Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık Terimleri

İlk Sayfa ... 48 49 [50]51 52 ... Son Sayfa

Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık Terimleri Sözlüğünde Kayıtlı Terim: 1080

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa