Eğitim Sitesi

Selçuklu Münhanileri Nedir? Selçuklu Münhanileri Hakkında Kısaca Bilgi

Selçuklu Münhanileri Terimi Hakkında Bilgiler

Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimi Olarak Selçuklu Münhanileri:

XI - XV. yüzyıl boyunca yazma kitap süslemelerinde çok sık karşılaşılan bir üslûptur. Genellikle Selçuklular tarafından kullanılmalarına ve kavisli, yumuşak ana yapılarına dayanılarak Ord. Prof. Dr. A. Süheyl ÜNVER tarafından, bu üslûba Selçuklu münhanileri adı verilmiştir.

Genel olarak rûmilerin ve kuş kanatlarının iç bünyelerinde bulunan ayrıntılardan oluşup, kendine özgü bir renklendirme tekniğine sahiptir. Daima birbirinin arkasından çıkacak şekilde çizilerek meydana gelirler. Her bir münhaninin daralan kısmı kompozisyonun gerektirdiği belli bir yöne doğru gittikçe incelerek devam eder.

 

    Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri

    Yekşah: 1- Demirden âlet, 2- Yaldız sürülmüş deri zemine yekşah demirini kakmak suretiyle yapılan cilt. Bu ciltler XVIII. yüzyılda çok görülür.

    Miklep: Eski yazma kitapların cildinin alt kapağı kenarına eklenen bir ektir ki ucu kapların ortasına kadar gelir, ekseriya kitaplar okunurken sahife arasında bir işaret gibi de kullanılabilir.

    Müsennâ Yazı: Düz ve ters olarak yazılmış hat istifi. Simetrik. Soldaki sağdakinin ters şeklidir. Hat ve kitap süslemelerinde, tezhipte kullanılır. Itır yaprağına benzediği için bu adla anılır.

    Midad: Yazı mürekkebi; yazı yazmaya mahsus siyah veya renkli sulu madde. Dude denilen isten yapılır. Gûlzar-ı Savab'da. bir kaç çeşit mürekkep yapımı tarif edilmiştir. Mürekkebe, iyi akması için, kaynatılmış nar kabuğu suyu konur. "Hokkana lika koy, üzerini isle yapılmış mürekkeple doldur, biraz sirke yahut koruk suyu kat, biraz da aşı, zırnık kâfur koy; karıştır". Eskiden mürekkebi dövmek ve inceltmek için kervanlarda develerin üstüne, yanlarına şişeler veya fıçılar içinde asarlarmış. Develer hareket ettikçe mürekkep karışır, kendi kendine dövülürmüş. Ya da hamamlarda kapı tokmaklarına asılır, kapı açılıp kapandıkça mürekkep çalkalanıp incelirmiş.

    Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.

    Online Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri Sözlüğü