Farklı biyolojik kaynaklardan elde edilen DNA moleküllerinin birleşmesinden oluşan yapı. Hücre sıvısında ve çekirdeğinde bulunan kimyasal bir maddedir. Protein sentezlemesi başta olmak üzere hücre içi kimyasal faaliyetlerde çok önemli bir rolü vardır. Yapısı DNA'ya benzer. Ama her biri farklı işlevlere sahip birkaç cinsi vardır.
Online Genetik Terimleri Sözlüğü
Mevcut genlerin yeni genotipleri oluşturacak şekilde bir araya gelmesi.
X kromozomu üzerinde taşınan çekinik bir gen tarafından meydana getirilir. Dişilerde eğer bir çekinik birde baskın karakterde renk körlüğü geni var ise; bunlar hastalık yönünden taşıyıcı olurlar. Hasta olabilmeleri için her iki X kromozomlarında da çekinik renk körlüğü genini taşımaları gerekir. Erkeklerin X genlerinde çekinik gen var ise hasta olurlar. Çünkü bu X kromozomunun homologu olan Y kromozomunda çekinik geni bastıracak gen bulunmaz. Böyle insanlar kırmızı ve yeşil renkleri birbirine karıştırırlar.
DNA'nın kendini eşlemesi.
Fenotipte(Dış Görünüşte) özelliğini gösteremeyen gen.
Resesif Gen: Çekinik genlerdir. Sadece homozigot oldukları durumda etkisini fenotipte gösterebilirler. Çekinik genler dominant geni simgeleyen harfin küçüğü ile gösterilir. Bezelyelerde beyaz çiçek rengi çekinik olup m harfi ile, buruşuk tohum şekli çekinik olup d harfi ile gösterilir.
Bulunduğu canlıda taşıdığı karakteri dominant gen bulunmadığı zaman oluşturabilen genlerdir. Küçük harflerle sembolize edilir(a,b,c,d...).
Örnek: Sarı saçlılık, düz saç şekli, bezelyelerde yeşil ve buruşuk tohumluluk, kısa boyluluk...
DNA'yı parçalamaya, kesmeye yarayan enzimler.
Hücrede protein sentezinin yapıldığı yerlerdir. Özel ribozomal RNA'larla proteinler içerir.
Hücre ribozomlarında bulunan bir çeşit RNA.
Kromozomlarda kardeş kromotidleri bir arada tutan kısım.
Kromozom hastalıklarının tanısında kromozomlarının sayısal ve yapısal düzensizliklerin incelenmesinde kullanılan yöntemdir. Malign hematolojik hastalıklarda özellikli kromozom anomalilerinin saptanmasında yararlanılan önemli bir yöntemdir.
Bir kişinin veya bir ailenin en uzak atasından başlayarak bütün kollarını belirten çizelge, hayatağacı, soy kütüğü, şecere.
Dişi bireylerde fazladan bir X kromozomunun bulunması sonucu ortaya çıkan genetik bir hastalıktır. Süper dişiler XX yerine XXX genotipine sahiptir. Bu sendroma sahip bireyler genelde normal olup XX gonozomu taşıyan dişilerden ayırt edilemezler. Nadiren gelişmemiş ikincil özellikler, kısırlık ve zekâ geriliği görülebilir.
Kadınlarda normalde cinsiyeti belirleyen kromozomlar olarak iki XX kromozomu bulunur. Fakat bazı durumlarda ayrılmamadan dolayı iki tane X kromozomu taşıyan yumurta hücresi X kromozomu taşıyan sperm hücresi ile döllenebilir. Bu durumda üç tane X taşıyan 47 kromozomlu bireyler oluşur. Bunlar normal görünümlüdür ve genelde doğurgan değillerdir. Zekâ geriliği XX taşıyan bireylere göre iki defa daha fazladır. Birçok kadın fazladan X taşıdığının farkında olmadan yaşar. Canlı doğan her 1200 kız çocuğunda bu özelliğe rastlanır.
Genetik yapılardaki değişimler (mutasyon) sonrasında meydana gelen hastalıklar.
Kromozomun bitiş kısmı. Bu özel yapı, doğrusal DNA moleküllerinin kendi kendini üretmesi ve dengeli yapısını koruması işlerine yarar.
Mayoz bölünme sırasında homolog kromozomların birbirlerine sarılarak oluşturdukları dört kromotitli yapı.
İki ya da daha çok yol ile olabilen bir olayın olasılığı, bu yolların bağımsız olasılıklarının toplamıdır. Örneğin aynı anda havaya atılan iki paradan birinin yazı, diğerinin tura gelme olasılığı bu kuralla bulunabilir. 1/4 + 1/4 = 1/2'dir.
Rekombinant DNA teknolojisiyle yabancı bir genin yerleştirildiği canlı.