Eğitim Sitesi

Online Sanat Terimleri Sözlüğü

Online Sanat Terimleri Sözlüğü

Medusa

Yunan mitolojisinde gözlerine bakanı taşa çevirdiğine inanılan yılan saçlı, keskin dişli, dişi tanrı.

Megaron

Önünde bir giriş bölümü, içinde yalnız bir odası, odanın ortasında da ocak bulunan taştan Yunan konutu. Bütün Yunan mimarlığına örnek olan ev biçimi.

Mekan

Uzayın sınırlanmış parçası. Mimarlık mesleğinin konusunu oluşturur. Aynı zamanda, mekan bir mimari ürünün vazgeçilmez tek niteliği, bir mimari ürünü var eden temel koşuldur. Bir mekan oluşturmak için onun mutlaka her yönden kesin engellerle sınırlanması gerekmez. Mekanı oluşturan sınırlama fiziksel olabileceği gibi, yalnızca görsel de olabilir. Örneğin, ışık herhangi bir somut engel niteliği taşımadığı halde, bir mekanı belirleyebilir. Mekan yalnızca bir yapının "içi" olarak düşünülmemelidir; yapıların tek başlarına ve diğer yapılarla birlikte oluşturduğu bir "dış mekan"da söz edilebilir.
Ayrıca, mekan bir mimari ürünün dördüncü boyutudur. Bir yapıyı üç boyutlu bir kitle olmaktan çıkaran özellik bir mekana sahip olmasıdır. Yapı onun sayesinde, en, boy ve yüksekliğin ötesinde bireyin devingenliğinden kaynaklanan anlık yaşantılarla edinilen bir mekan boyutu kazanır. Mekan boyutunun kişinin devingenliğinden ötürü, sayısız yaşantılar yaratabilme niteliği mimarlıkta birinci boyuttan bahsedebilmeyi olanaklı kılmaktadır.

Mekân Sanatları

İç ya da dış mekânı içine alan ve ya düzenleyen sanat dallarıdır. En başta mimarî olmak üzere (bahçe mimarîsi, peyzaj mimarîsi), çevre düzenlemesi gibi mekâna ilişkin tüm tasarım çalışmaları.

Menhir

Tarih öncesi dönemde Asya ve Avrupa'nın kuzey ülkelerinde bulunan, herhangi bir kişinin ya da olayın anısına dikilen yontulmamış yüksek taşlar.

Merkezi Planlı Yapı

Bu tipin zemin şeması altıgen, sekizgen veya yuvarlaktır. Üstleri kubbe ile örtülüdür.

Mescid

Minbersiz İslam ibadet yapısıdır. Diğer İslam ülkelerinde mescit sözcüğü Türkçedeki cami karşılığında kullanılmıştır. Cami-mescit ayrımı sadece Anadolu Türk mimarisinde geçerlidir. Mescitler tek mekânlı oldukça basit yapılardır. Yalnızca secde edilen yer olarak günlük vakit namazlarının kılınabilmesi için genellikle mahalle aralarında ve mahalle ölçeğinde inşa edilmiştir.

Mescid (Mescit)

Minbersiz İslam ibadet yapısıdır. Diğer İslam ülkelerinde mescid sözcüğü Türkçe'deki Camii karşılığında kullanılmıştır. Camii mescid ayırımı sadece Anadolu Türk mimarisinde geçerlidir. Mescidler tek mekânlı oldukça basit yapılardır. Yanlızca secde edilen yer olarak günlük vakit namazlarının kılınabilmesi için genellikle mahalle aralarında ve mahalle ölçeğinde inşa edilmiştir.

Mesih

Hz. İsa'ya verilen adlardan biri.

Metafor

Mecaz.

Metop

Antik mimaride frizin üstünde, triglifler arasında yer alan(bazen kabartmalı) dikdörtgen ya da kare yüzeylerden her biri.

Mevlevihane

Mevlevilik tarikatına bağlı olanların, tarikat kurallarına göre toplandıkları ve içinde özel odaları ve tören yerleri bulunan bina.

Mihrap

Cami ve mescitler ile namazgâhlarda kıble yönünde belirleyici mimari öğe. İmamın önünde durduğu bölümdür. Genellikle etrafı çerçevelenmiş, duvarda küçük bir girinti biçiminde yapılmıştır.

Mihrap Önü Kubbesi

Genellikle çok ayaklı Emevi, Abbasi, B. Selçuklu ve A. Selçuklu camilerinin mihrap önündeki kubbeye verilen isim.

Mimesis

Görülen şeylerin taklidi anlamına gelen bir terim olan mimesis, Türkçede yansıtma ya da öykünme terimleriyle ifade edilmektedir.

Minai

Seramik ve çini sanatında sıraltı ve sırüstü tekniklerinin birlikte kullanılması. Bu teknikte, astarlanmış kap önce yeşil, mavi ve mor gibi yüksek ısıya dayanıklı boyalarla bezenir ve sırlanarak fırınlanır. Sonra üstüne siyahla desenin dış çizgileri yapılır, çok renkli mine boyalarla renklendirilir ve fırınlanır. İki ayrı teknikle yapıldığından boyaların birbirine karışması da engellenmiş olur.

Minare

Camiilerin dışında bazen bitişik bazende tamamen ayrı olarak inşa edilen ezan okumak için yapılan öğe. İslam mimarisinde ilk minareler Abbasiler döneminde ortaya çıkmıştır. Kaynağı konusunda farklı görüşler vardır. Bütün islam ülkelerinde aynı önemle ele alınmamıştır. Özellikle Osmanlı ve Hint-İslam mimarisinde vazgeçilmez bir simge olarak görülmüştür.

Minber

Camilerde cuma namazında hutbe okunan yer. Genellikle birkaç basamak yükselen bir mimari öğedir. Kapı, basamak, basamak korkulukları, köşk ve külah (taç) bölümleri bulunur. Ağaç ya da taştan olabilir. Çok basitlerinden çok bezemelilerine kadar değişik türlerine rastlanır.

Minimal Sanat

İlk kez 1961'de düşünür Richard Wollheim (Riçhırt Volheym) tarafından "içeriği en aza indirgenmiş sanat" için kullanılmış olan "Minimal sanat" terimi, giderek çoğunlukla üç boyutlu yapıtlar, heykeller için kullanılmıştır. Soyut sanatın vardığı en uç nokta.

Minyatür

1- Latince miniare (kırmızı ile boyama)'den kaynaklanan İtalyanca miniaturedan Fransızca'ya, oradan da Türkçe'ye girmiştir. Osmanlıca'da minyatüre 'Nakış', ustasına da 'Nakkaş' denir.
Minyatür, geniş anlamıyla el yazmalarına metni aydınlatmak amacıyla yerleştirilen açıklayıcı resimlerdir.

2- Çoğunlukla eski el yazma kitaplarda bulunan küçük, renkli resim sanatı tekniği.

3- Ortaçağ Avrupa'sında el yazması kitapların bölüm başlarındaki ilk harfler minium denilen maden kırmızısı (sülüğen) ile boyanıp süslenirdi. Daha sonraları kitapları süslemek için yapılan resimlere de bu ad verilmiştir.

Diğer Sanat Terimleri

İlk Sayfa ... 28 29 [30]31 32 ... Son Sayfa

Sanat Terimleri Sözlüğünde Kayıtlı Terim: 1044

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa