Etkili söz söyleme sanatı.
Online Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü
Çekimli durumdaki bir cümlenin temel cümle içinde, o cümlenin bir ögesi olarak yardımcı cümle işlevi ile yer aldığı birleşik cümle türü. Temel cümle sondadır: Doktor bu nal seslerinin, bu çocukça taşkın neşenin sırrını hala çözemeyeceğini sanıyor, yavaş yavaş hüzne kayıyordu. (T.Buğra, Küçük Ağa, s.171)
Anlamı ve anlatımı güçlendirip pekiştirmek amacıyla aynı ya da sesleri birbirine benzeyen sözcüklerin art arda yinelenmesiyle oluşan söz gruplarına ikileme denir.
Örnek :
Güzel mi güzel kız
Demet demet çiçek
Çuval çuval fındık
Çıtır çıtır simit
Ağlaya sızlaya bir hal olmak
Güle güle ölmek
Varını yoğunu ortaya çıkartmak
İyi kötü (bilmek)
Aşağı yukarı (anlamak)
Hemen hemen (bitirmek)
Siz kişisini karşılayan birim.
Sen kişisini karşılayan birim.
Bir gerçeği doğrudan aktaran resim veya şekil.
Mesaj. İletişim araçlarıyla okur ya da izleyicilere aktarılan olay ya da yorum.
Bir düşüncenin, bir duygunun yüz anlatımı, el, kol ve baş hareketleri, konuşma yoluyla ya da yazı, telefon, radyo, televizyon gibi iletişim araç ve gereçlerinden yararlanarak bir kimseden başka bir kimseye iletimi.
Sözcükler arasında çeşitli anlam ilgileri kuran sözcüktür.
Edat.
Eklendiği ad ile başka bir ad arasında, asıl görevi itibariyle ilgi bağı kuran ek, +ın/+un, +nın/+nun ekleri: ev+in, kişi+nin vb.
Adın yerini tutan-ki eki.
Yazım.
Ağız boşluğunun ön kısmında oluşan "e, i, ö, ü" ünlüleri.
Ad. Canlı ve cansız varlıkları, duygu ve düşünceleri, çeşitli durumları bildiren kelime, adıl.
Ad cümlesi. Yüklemi çekimli eylem olmayan cümle.
Ortaç. Eylemsi türü.
Yalın ya da iyelik eki almış bir adın kendinden sonra gelen bir sıfatla oluşturduğu yargı niteliğindeki grup. Bu grupta bir ad bir sıfata isnat edilmiştir: baş açık ayak yalın, saç sakal darmadağınık vb.
Bu grup cümle içinde ad, sıfat ve zarf görevindedir: özü sözü doğru (olan) insanlar (sıfat görevinde) vb.
Yüklemi istek kipi olan cümle türü: Kendi yalanımla bile bile neden uğraşayım? (A.H.Tanpınar, Yaşadığım Gibi, s.57)
Fiile istek, niyet kavramları veren tasarlama kipi; yapılan işin istendiğini veya o işe niyet edildiğini gösteren ve -(y)-ayım, -(y)-alım, -(y)-asın, -(y)-asınız, -aın/-sun, -sınlar/ -sunlar ekleriyle kurulan kip. Örnek: Sağ olsunlar.