Eğitim Sitesi

Online Coğrafya Terimleri Sözlüğü

Online Coğrafya Terimleri Sözlüğü

Ultrabazik

Kayacın kimyasal bileşimine ait SiO2 içeriği % 45'ten az olan kayaçlar için kullanılan terim. Bazı meteorlarda varlığı gözlemlenen bu magmatik kayaç, bünyesinde kuars ve feldispat ihtiva etmez; esas unsuru Fe-Mg silikatlarla metal oksitleri-sülfürleri-nabit metalleri teker teker veya her üçü birden bulunur.

Ulusal (Millî) Park

Bilimsel ve estetik bakımdan, millî ve milletlerarası ender bulunan tabiî ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parçalarıdır.

Ulusal Saat

Ülke sınırları içinde ticaret, ulaşım, haberleşme gibi hizmetlerin yürütülmesinde karışıklık çıkmaması için ülke içinden geçen bir meridyenin yerel saatini ortak saat olarak seçilmesi ile belirlenen saattir. Ortak saat.

Uluslararası İlişkiler

Bir devletlerin, diğer devletlerle, uluslararası, bölgesel, hükumetler arası örgütler, çok uluslu şirketler, uluslararası normlar ve uluslararası toplumla olan ilişkilerini inceleyen disiplindir.

Uluslararası Saat

İletişimin ve uluslararası ilişkilerin sağlıklı yürütülebilmesi için belirlenen saat değeridir.

UNEP

Birleşmiş Milletler Çevre Programı

UNESCO

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü

Uvala

Genişleyip, derinleşen dolinlerin birleşmesiyle oluşan, dolinlerden daha büyük çukurluklardır. Uvaların düzensiz şekle sahip olması ve tabanlarındaki erimeden geriye kalan kalker çıkıntıları dolinlerden kolayca ayırtedilmesini sağlar.

Uydu

Gezegenlerin çekim gücüne bağlı olarak gezegen çevresinde hareket eden gök cismi.

Uydu Görüntüsü

Radar, mikro dalga, detektör, tarayıcılar ve sensörlerle ölçülen ve kaydedilen elektromanyetik radyasyonlarla (ışınım) elde edilen görüntü.

Uydu Kent

İdari ve ekonomik bakımdan yakınındaki daha büyük kente bağımlı kent.

Uzaktan Algılama

Yeryüzünün ve yer kaynaklarının incelenmesinde onlarla fiziksel bağlantı kurmadan kaydetme ve inceleme tekniği.

Uzay

Uzay ya da fezâ, Dünya'nın atmosferi dışında ve diğer gök cisimleri arasında yer alan, gök cisimleri hariç, evrenin geri kalan kısmındaki sonsuz olduğu düşünülen boşluğa verilen isimdir. Ortalama sıcaklığı -270 °C, mutlak sıfır noktası ise -273 santigrat derecedir. Atmosfer ile uzay arasında kesin bir sınır bulunmamaktadır, fakat Dünya'nın atmosferi yukarı doğru çıkıldıkça incelmektedir. Uzayda tahminen milyarlarca galaksi bulunmaktadır. Bu tahmini galaksilerin içinde tahminen milyonlarca sistemler, gezegenler ve astroitler bulunmaktadır.

Uzay Mekiği

1. Uzaya bir roketin sırtında fırlatılan ve insan taşıyan taşıt.

2. Araştırma yapmak amacıyla uzaya gönderilen insanlı veya insansız hava araçları.

Üçüncü Zaman (Neozoik)

Günümüzden yaklaşık 2 milyon yıl önce sona erdiği varsayılan jeolojik zamandır. Üçüncü zamanın yaklaşık 63 milyon yıl sürdüğü tahmin edilmektedir.
Zamanın önemli olayları : Kıtaların bugünkü görünümünü kazanmaya başlaması. Linyit havzalarının oluşumu. Bugünkü iklim bölgelerinin ve bitki topluluklarının belirmeye başlaması. Alp kıvrım sisteminin gelişmesi. Nümmilitler ve memelilerin ortaya çıkışı. Üçüncü zamanı karakterize eden canlılar nummilit, hipparion, elephas ve mastadondur.

Ülke

Bir devletin egemenlik sahası a) Kara egemenlik alanı: Devletin egemenliği altında bulunan topraklar. Uluslararası antlaşmalarla belirlenmiş kara sınırları vardır. b) Deniz egemenlik sahası: Kara suları sınırları içinde kalan sular, yeraltı ve su bileşimi kaynaklarıyla birlikte kara ülkesinin devamıdır. c) Hava egemenlik sahası: Devletin kara ve denizleri üzerine denk gelen atmosfer katlarıyla onun üzerinde saha, o devletin egemenlik alanı kabul edilir.

Ülkemizde Enlemlerin Etkisi

Güneyden kuzeye gidildikçe güneş ışınlarının geliş açısı küçülür. Bu nedenle;

1- Güneyden kuzeye gidildikçe sıcaklık azalır. Ülkemizin kuzeyi ile güneyi arasında 7-8 derecelik sıcaklık farkı bulunur. Akdeniz kıyıları Karadeniz kıyılarından sıcaktır.

2- Akdeniz'den, Ege, Marmara ve Karadeniz'e doğru gidildikçe deniz suyu sıcaklığı ve tuzluluk oranı azalır.

3- Kuzeyden esen Rüzgârlar (Karayel, Yıldız ve Poyraz) soğuk. Güneyden esen Rüzgârlar (Lodos, Kıble ve Keşişleme) sıcak etki yapar.

4- Güneyden kuzeye gidildikçe güneş enerjisinden yararlanma oranı azalır.

5- Güneş ışınları düzlem bir yüzeye hiçbir zaman dik açıyla gelmez.(Dönencelerin dışında olmamızdan dolayı)

6- Güneyden kuzeye gidildikçe Dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı azalır.

7- Yazın kuzeye gidildikçe gündüz, kışın kuzeye gidildikçe gece süreleri uzar.

Üretim

İnsanın topraktan, doğanın her türlü kaynak ve güçlerinden kendine yararlı ürünler elde etmesi, bunları işleyerek gereksinim duyduğu özdek ve nesneler durumuna koyması, çoğaltması işidir.

Üst Alize

Atmosferin üst kesimlerinde Alizelere ters yönde esen rüzgârlar.

Vadi

1. Akarsuların yataklarını derine ve yanlara doğru aşındırmaları sonucu oluşan ve çoğu zaman içerisinde bir akarsu bulunduran uzun çukurluklara vadi denir. Örnek: Ihlara Vadisi

2. Akarsuyun içinde aktığı, kaynaktan ağıza doğru sürekli inişi bulunan, uzun çukurluklar, içerisinde akmaları için açtıkları değişik şekilli oluklar.

Diğer Coğrafya Terimleri

İlk Sayfa ... 52 53 [54]55 56 ... Son Sayfa

Coğrafya Terimleri Sözlüğünde Kayıtlı Terim: 1149

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa