1. Buluğ çağına ulaşmış akıllı kimse.
2. Mükellef, yükümlülük ve sorumluluk altına giren kimse.
3. Allah’ın emir ve yasaklarından sorumlu olma yaşı. Kız ve erkek çocuklarında akıl baliğ olma çağı iklimlere ve ekonomik durumlara göre farklılık gösterir.
Akid yapan kimse veya taraf.
İnanç, inanılacak şey (çoğulu: Akâid).
1. İnsan ve hayvan yavrularının ana rahmindeyken başında biten tüyler, yeni doğan çocuğun başındaki saç.
2. Yeni doğan çocuk nedeniyle Allah’a şükür olarak doğumunun yedinci gününde kesilen kurban. Çocuğa, doğumunun yedinci gününde ad konulur ve saçları tıraş edilir. Kesilen saçlarının ağırlığınca fakirlere altın veya gümüş cinsinden sadaka verilir.
“Her çocuk akikası karşılığında Allah’ın koruması altına girer. Doğumunun yedinci gününde onun adına bir kurban kesiniz.” (Hadis-i Şerif)
Açıklamalarıyla 1529 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimi
Yeni doğan çocuk sebebiyle Allah'a bir şükür ifadesi olarak kesilen kurban.
Ceza hukuku ile ilgili bir terim olarak: Hatâ ile veya tam bir kasıt bulunmaksızın birini öldüren kişinin ödeyeceği diyeti vermekle yükümlü olan yakınları veya meslektaşları.
Düğüm, bağlama; iki kişi veya taraf arasında bir iş konusunda icap ve kabulü okuyarak anlaşmaya varılıp taahhütte bulunulması; örneğin alım satım akdi, evlilik akdi.
1. Sağduyu, hüküm ve kararlarında doğruyu yanlıştan, iyiyi kötüden ayırma yetisi.
2. İnsanın doğru karar vermesini sağlayan, herhangi bir olumsuzluktan veya ortamın kötülüğünden etkilenmeyen, yaratılışındaki temizliği koruyan akıl.
Güneşin batmasından yatsı namazının vaktinin girmesine kadarki süre içerisinde kılınan üç rekâtlık farz namaz. Akşam namazının farzından sonra iki rekât sünnet kılınır.
“Yıldızlar doğmadan önce akşam namazını kılmak için acele ediniz!” (Hadis-i Şerif)
D.Ö. 1389-1459
Ünlü Türk bilgini ve hekimi olan Akşemseddin, genç yaşta çeşitli ilimler konusunda başarılar elde etmiş ve iyi bir tıp tahsili yapmıştır. Hastalıkların insanlarda birer birer ortaya çıktığını sanmak yanlıştır. Hastalıklar insandan insana bulaşmak suretiyle geçer diyerek önemli bir konuyu vurgulamıştır.
Sultan II. Murat ve II. Mehmet'e yakınlığıyla tanınan Akşemseddin'in, yaptığı ilaçlarla saray ve çevresinde birçok hastayı iyileştirdiği bilinmektedir. Akşemseddin'in son derece büyük önemi olan iki büyük tıbbi eseri halen tıp literatüründe önemlerini korumaktadır.
Alak suresi, Kur'an-ı Kerim'in ilk gönderilen ayetlerinin bulunduğu suredir.
Belirti, işaret, iz, nişan, damga, sembol.
Alçak gönüllü olma durumu, mahviyet.
1- Yeryüzü ve gökyüzündeki nesnelerin oluşturduğu bütün, evren.
2- Dünya, cihan.
3- Aynı konu ile ilgili kimseler.
4- Hayvan veya bitkilerin bütünü.
Ruhlar âlemi, insanın dünyaya gelmeden önce ve öldükten sonra ruhunun bulunduğu ve varlığı duyu organlarıyla kavranamayan âlem.
1. Hz. Ali ve Hz. Fatıma soyundan gelen.
2. Hz. Ali’ye özel ilgi ve sevgi gösteren, ona taraftar olan.
1. Hz. Ali’ye bağlılık noktasında birleşen çeşitli dinî ve siyasi grupların ortak adı.
2. Hz. Ali’ye bağlılık temelli din yorumunun genel adı.
"Allahü Teâlânın selâmı onun üzerine olsun" mânâsına daha çok peygamberler ve dört büyük melek için kullanılan duâ ve tâzim (saygı) ifâdesi.
"Selam, barış, esenlik, güven, huzur sizin de üzerinize olsun." anlamında “selamün aleyküm” cümlesine verilen cevap. Aleykümselam biçimindeki dua cümlesi “ve rahmetullahi ve berekâtühü” (Allah’ın acıması, rahmeti, bereketi ve bolluğu üzerinize olsun.) kelimeleri eklenerek de söylenebilir.
“Size birisi selam verdiği zaman siz de onu (ve aleykümselam ve rahmetullah) diyerek daha güzeliyle veya aynısıyla selamlayınız.” (Kur’an-ı Kerim 4/86)
Türk-İslam Dünyası astronomi ve matematik alimleri arasında, ortaya koyduğu eserleriyle büyük bir üne sahip Ali Kuşçu, astronominin önde gelen bilginlerinden olarak kabul edilir. Özellikle bu iki alanda çağının sınırlarını aşacak kadar önemli eğitim ve öğretim çalışmalarında bulunmuştur.
Fatih Külliyesinde bir güneş saati yapan Ali Kuşçu, İstanbul un enlem ve boylam derecesini belirlemiştir. Ayın ilk haritasını çıkaran Ali Kuşçunun adı bugün Ayın bir bölgesine verilmiştir.
Ali Kuşçunun astronomi ile ilgili en büyük eserlerinden biri Risale-i fil Heye (Astronomi Risalesi)dir. Matematik alanındaki büyük eseri Risale-i Hisap (Aritmetik Risalesi)dir. Risaletül-Fethiye adlı eseri ise 19. yüzyılda, İstanbul Mühendishanesinde (İstanbul Teknik Üniversitesi) ders kitabı olarak okutulmuştur. Bu eserde, gök cisimlerinin yere olan uzaklığına yer vermiş; ayrıca dünya haritasını da kitabının sonuna eklemiştir. Burada yerkürenin eksenindeki eğikliği 23o3017 olarak belirlemiştir. Bu, günümüz modern astronomi verilerine (23o27) oldukça yakın bir değerdir.
Diğer Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimleri Sözlüğü