Yazı Silkelemek:Harf kenarları iğnelenen bir yazının, zemin rengine göre kömür yahut tebeşir tozu ile yazı üzerinden
Yazı Takımı:Yazı yazmakta kullanılan âletlerin tümü. Takım genellikle kenarlı bir tepsi içinde iki hokka, bir rı
Yazı-Resim:Eskiden bazı hattatların, yazılarını resim biçiminde düzenlemeleri sonucunda ortaya çıkan istif yazı
Yazma Cilt:Üzerleri sıvama varak altını yahut ezme altın sürülmek suretiyle kaplanmış olan deriden ciltlere ver
Yekpare Su:Kesme ile ilgili bilgilere bakınız.
Yekpare Şemse:Kitap ciltlerinde kabın tamamını kaplayan meşinin üzerine yapılan şemse.
Yekşah:1- Demirden âlet,
2- Yaldız sürülmüş deri zemine yekşah demirini kakmak suretiyle yapılan cilt. B
Yelen:Kamış kalemin açılması sırasında çıkan tozların temizlenmesinde kullanılan tüyün adıdır. Kuş ya da t
Yeşil Altın:Altının gümüşle karışmasından meydana gelir, Fransızlar Citron renkli derler. Altınlar arasında güze
Yılankavi:Yılan gibi, S şeklinde kıvrılmış süslemelere verilen ad.
Yıldız:Hatip ebrusunun bir türüdür.
Yol Lalesi:Koltuk ebrusunun bir türüdür.
Yumurta Akı Aharlı (Aherli):Eskiden Türkiye'ye hariçten gelen kâğıtlar ham olarak yollanırdı. Âdeta emici bir kâğıt gibidir. Ter
Zahriye:1- Mektup veya kâğıdın arka tarafına yazılan yazı; arkasındaki şerh.
2- Yazma eserlerin başlık bu
Zamk-ı Arabi (Zamkı Arabi):Ezme yaldız, varak altın ve mürekkep yapımında kullanılan kimyevi madde.
Zarf:Bir şeyi kavrayan, çevreleyen. Yazma eserlerde kap ve metin harici kısımlar anlamına gelir.
Zemin Doldurma:Bir tezhibin şekli belli olup altınları sürülerek tahriri bitince araları münasip renklere boyanırsa
Zemin Fırçası:Zeminin büyük ve küçüklüğüne göre kalınlıkları değişir.
Zencirek:Yazma kitapların sayfa kenarlarına ve levha yazılarının etrafına, iki çizgi arasında altın yaldızla
Zer Mühre:Altın parlatmaya yarayan ucu akik mühre.
Zercetvel:Yazma eserlerde sayfa kenarlarına altınla çekilen çizgilere verilen ad.
Zerduva Cilt:Kadife kaplı cilt.
Zerdüz:Altın ile iş yapan, altınla yapılmış iş. Kap. Sırmalı kap manasına da gelir.
Zerdüz Cilt:Kitabın kabını teşkil eden mukavvanın göbek ve kenarı kesilir; Buraya yerleştirilen kadife altınla,
Zerdüzan:Altın işleyenler.
Zerdüzi:Deri üzerine altın işlemeli cild.
Zerefşan:1- Varak altın toz haline getirildikten sonra jelâtinli su ile karıştırılıp fırça ile kâğıt üzerine
Zerefşanlı Ebru:Ebrunun üzerine varak altının ezilerek serpilmiş şekli.
Zerender-zer:Süsleme terimi. Sarı altın üzerine yeşil altınla yapılan süsleme.
Zerender-zer Nokta:Altın zemin üzerine tekrar altınla, düzgün şekillerle yapılan nokta.
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri Sözlüğünde Kayıtlı Terim: 1039