Online Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri Sözlüğü

Alttan Ayırma Şemse:Klâsik ciltlerdeki, şemse türlerinden birinin adı. Motifin zemini altınla doldurulmuş, motifler kaba

Altun Cedvel:Altun ezmeğe mahsus tabaklara da her ne kadar altun tabağı denilirse de bunlar büyük kıtadadır. Mert

Amme:Kur'an-ı Kerim'in 30. cüzü. Hattatlar bu cüzü Kuran'dan ayrı yazarlardı.

Ana Kap:Kullanılacak boyalar hazırlandıktan sonra her rengin ayrı ayrı konulduğu kâse veya kavanozlara veril

Ara Süsler:Sayfaların metin aralarındaki boşluklarına yapılan süsler.

Arabesk:Girift.

Aşki:Altının varak hâline getirilmesi işleminde kullanılan kuzu derilerinin kireçten çıkarıldıktan sonra

Atlama Şiraze:Formaya dikilmeyerek yalnız yapıştırılmış olan şiraze. Bunlar süs niteliğinde olup, formaya dikilen

Atlas Çiçeği:Yüz yaprak; birçok yaprağın oluşturduğu çiçek şeklinde süsleme motifi. Sadberg adıyla da bilinir.

Avadanlık:Hattatlarla kâtiplerin yazı için kullandıkları araçlar. Kalem, hokka, kalemtıraş, altlık, makta v.b.

Ayak:Yazmalarda sayfa sırasını belirtmek amacıyla, bir sonraki sayfanın ilk harf veya kelimesi, bir öncek

Ayar:Ebru yapmadan önce kitrenin yoğunluğuna göre boyaların kıvamını ayarlamaya denir.

Ayırma Bulut:Ayırma rumilerin kullanılmadığı yerde aynı görevi yapacak şekilde kullanılırlar. Renk ayırımına yard

Ayırma Rumi:Süsleme terimi. Hayvanların kanat, bacak ve bedenlerinin stilize edilmiş şekillerinden oluşan ve kök

Ayırma Şemse:Ya şekiller ya da zemin, altın ile doldurulmak suretiyle yapılan şemselere verilen ad. Yapılış şekli

Aynalı Yazı:Arap harfleriyle karşılıklı yazılan yazılar. Harfler veya kelime yazıldıktan sonra simetriği de yazd

Ayrılma Rumî:Bir kompozisyonda deseni paftalara ayırarak, kompozisyonda daha uygun bir görünüm sağlamaya ayrılma

Bab:Fasıl, bolüm. Yazmaların içindeki büyük bölümlerden her biri.

Bâb-ı Humayun:Topkapı Sarayı'nın Ayasofya'ya bakan birinci kapısına verilen ad.

Bâb-ı Selam:Topkapı Sarayı'nın Bab-ı Hümâyûn'dan sonra gelen ikinci kapısı olup daha ziyade Ortakapı diye anılır

Bâbüssaâde:Arz kapısı, taht kapısı. Topkapı Sarayı'nın üçüncü kapısı olup Enderûn ve Birûn'u birbirinden ayırır

Bağa:Kaplumbağa kabuğu. Sıcak suda yumuşatılarak tespih, kutu, baston, kaşık, tarak gibi eşyalar yapılır.

Bağdat Kâğıdı:Bir zamanlar Bağdat'ta yapılmış kâğıtlara verilen ad. 656'da Moğolların istilâsı üzerine, kâğıtçılık

Balık Tutkalı:Morina balığının damağından yapılan yapıştırıcı madde. Ahar yapımında kullanılırdı. Daha sonra bu ma

Baskı Kalıbı:Kitap kaplarına kabartmalı süsler basmakta kullanılan kalıp.

Baş:Ayın (ع), mim (ﻡ) gibi eski harflerin satırın üstünde kalan baş tarafı.

Baş Usta:Baş üstat, baş hoca mânasına gelir. Usta üstâdın Türkçeleştirilmişidir.

Başlık:1- Eserin ilk sahifesidir. Yazmalarda ilk sayfanın üst başına yapılan süslemeli levhalara verilen is

Battal Ebru:Belirli bir şekli olmayan ebrulara verilen ad. Battal adı verilen büyük boy kâğıtlarla yapıldığı içi

Battal Kâğıt:Büyük kesimde kâğıtlar hakkında kullanılan ad. Yalnızca battal da denir.

DİĞER SAYFALAR:

Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri Sözlüğünde Kayıtlı Terim: 1039

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa