Sosyoloji Dersi 1. Ünite Özeti (Sosyolojiye Giriş), ders ve çalışma notu

Sosyoloji Dersi 1. Ünite Özeti (Sosyolojiye Giriş)

1.Konu: Sosyolojiyi Tanıyalım

       *  Sosyoloji, birlikte oluş bilgisidir. Yani toplum bilgisidir.

socius: birliktelik toplum  loji: bilim ( Auguste Comte )

 

Sosyolojinin Konusu:

Toplumun yapısını oluşturan gruplar

• Gruplar
• Kurumlar
• Sınıflar
• Nüfus
• Kültür
• Toplumsal olaylar

 

Sosyoloji, toplumu bilimsel yöntemle inceleyen, olayları açıklayan, değişim ve gelişimi ele alan kuramlar geliştiren bilimdir.

 

Sosyal Kurumlar:

• Aile
• Ekonomi
• Eğitim
• Hukuk
• Siyaset vb.

 

Sosyolojinin Amaçları:

• Toplumları anlamak
• Toplumsal değişimi açıklamak
• Toplumlar arası benzerlikleri saptamak
• Gelecekteki olaylarla ilgili öngörüde bulunmak

 

Toplumsal Olay: Toplumda, tek tek ortaya çıkan ve belli bir sürekliliği olan değişmelerdir. Bireyin dışında olur ve kendini zorla kabul ettirir. Zaman ve yer bellidir. Ölçülebilir ve istatistiği yapılabilir. Ör: tren kazası,evlenme vb.

Toplumsal Olgu: Aynı türden bir çok olay ve değişimdir. İnsanlarda maddi ve manevi baskılar oluşturur. Soyut ve geneldir. Ör: göç, kentleşme,sanayileşme, evlilik, boşanma vb.

 

Yaklaşımlar

İndirgemeci: Toplumsal olay ve olgular tek unsura bağlıdır. Ör: Ekonomi,coğrafi koşullar,ırk vb.

Bütüncül: Toplumsal olay ve olgular bir çok unsura bağlıdır. Ör: siyasi-hukuki-tarihi

 

2.Konu: Toplumu Oluşturan Öğeler

* Toplum, ilişkiler ağıdır. Örgütlüdür. Toprak parçası bellidir. Her toplumun kültürü vardır. İnsanları arasında karşılıklı ilişki vardır. Topluluklar toplum değildir.

Toplumsal Kurum: Nesiller boyu devam eden, kalıcı kural,düşünce ve uygulamalardan oluşan bütündür. Eğitim-hukuk-aile-din

 Kuruluş: Amaçlı örgütlenmedir. Ör: STK, vakıf, sendika vb. dersimiz.com

Toplumsal grup: İş birliği grup oluşmasına neden olur. Grup üyeleri etkileşim içindedir. Roller ve statüler vardır. Bir amaç vardır. Değer ve normları vardır. Göreli süreklidir.

Ör: şirket, arkadaş grubu vb

Hareketlidir. Uyum ve bütünleşme sürekliliğini sağlar. Grup bilinci vardır.

 

Sosyolojinin Amaçları:

- İhtiyaç      - Dayanışma      - Toplumsallaşma       - Bağlılık duygusu        - Yakınlık duygusu       - Yetenek

 

Sosyolojinin İşlevleri:

- Biz duygusu         - Sosyalleşme          - Bilgi, görgü ve yetenekleri geliştirme          - Güven duygusu

 

Grup Çeşitleri:

İlişki Biçimi          Büyüklük            Kuruluş Biçim                 Süreleri                         Katılma İsteği 

   - Birinci                - Küçük                    - Resmi                            - Sürekli                              - Zorunlu

  - İkincil                  - Büyük                  - Resmi olmayan               - Geçici                            - İsteğe bağlı

 

3. Konu: Sosyolojinin Doğuşu

Fransız devrimiyle birlikte toplumu yeniden inşa etme ihtiyacı duyuldu. Yeni fikirler ortaya çıktı. Rönesans, aydınlanma, teknoloji, sanayi devrimi, kapitalizm sosyolojinin bilim haline gelmesine neden olmuştur.

Milliyetçilik: Milliyetçilik akımı ulusal devletlerin kurulmasına yol açtı.

Ulusal egemenlik: Cumhuriyet ve demokrasi gelmelidir. İnsan hakları ( Hürriyet, mülkiyet, güvenlik) gelmelidir.

Sanayi devrimi: Yeni kaynaklar üretimi arttırdı. Makineleşme, nüfus ve ulaşım ihtiyacı arttı. Sermaye birikimiyle kapitalizm ortaya çıktı. Toplumsal sınıflar oluştu.İşçi sınıfının ortaya çıkmasıyla sosyalizm doğdu.

 

Sosyolojiye Katkı Sağlayan Sosyologlar

Saint Simon: Sosyolojinin öncüsüdür. Toplumsal olaylar doğa bilimleri yöntemiyle incelenmelidir. “Endüstri toplumu” kavramını ilk kullanan kişidir.

 

Auguste Comte: Sosyoloji sözcüğünü ilk kullanan kişidir. Toplumsal olaylar neden sonuç ilişkisiyle açıklanır. Bütünselci yaklaşımı temel alır. Makro yaklaşım

Sosyal statik: Sosyal yapı

Sosyal dinamik: Toplumsal değişim

                               Üç hal yasası:

Teolojik aşama: Olayların nedeni doğa üstü varlıklardır.

Metafizik aşama: Olayların nedeni soyut güçlerdir.

Pozitivist aşama: Olayların nedeni bilimsel yasalardır.

 

Emile Durkheim: Sosyoloji kollektif bilinçle alakalıdır. Toplumsal yaşam toplumsal olgularla açıklanır. Toplumlar dayanışma sayesinde bir arada durur. Sosyoloji toplumu fizik biliminde olduğu gibi bir nesne olarak ele alıp incelemelidir.

 

Max Weber: Düşünce ve inançlar toplumsal değişimde etkilidir. Bireylerden hareket etmek gerekir. Psikoloji ile sosyolojiyi birleştirmiştir.

 

Le Play: Mikro sosyoloji- İşçi aileleri

 

Araştırma Yöntemleri:

- Tümdengelim (Dedüksiyon)

- Tümevarım (Endüksiyon)

- Analoji (Benzeşim)

- Birleştirici

 

Veri Toplama Teknikleri

Gözlem (kendi doğal şartları)

Anket (duygu,düşünce)

Monografi (küçük grup, özel olay)

Sosyometri (özel anket)

İstatistik (matematiksel dil)

Örnek olay incelemesi

 

Ziya Gökalp: Türkçülük

Prens Sabahattin: Bireycilik

Mübeccel: Toplumsal yapı

dersimiz.com

11. sınıf 12. sınıf Sosyoloji Dersi 1. Ünite Özeti Sosyolojiyi Tanıyalım Toplumu Oluşturan Öğeler Sosyolojinin Doğuşu sosyoloji ders notu konu özetleri çalışma notları özetler ders anlatım