Yılankavi Terimi Hakkında Bilgiler
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimi Olarak Yılankavi:
Yılan gibi, S şeklinde kıvrılmış süslemelere verilen ad.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri
Üç İplik Rumi: Tezhip terimi. Levha kenarlarının iç pervazına zencirek yerine resmedilen rûmi şekillerden oluşan kenar şeridine verilen ad. Örgü şeklinde dizilmiş üç çizgide motifler yer almıştır.
Şükufe Üslubu: Tabii ve üslûplanmış şekildeki çiçeklerle yapılan süsleme tarzı. Çiçek minyatürleri, demet, buket, vazolu, vazosuz çiçekler, tek çiçekler şeklinde yapılmıştır. XVIII-XIX. yüzyılların Türk süsleme biçimidir.
Destesenk (Destezenk - Destisenk): Ezme işleminde kullanılan, billur veya mermerden yapılmış âlet. Somaki, porselen ve diğer sert taşlardan da yapılır ve özellikle tezhipte kullanılan boyaları ezmekte kullanılırdı.
Kalemtıraş: Kamış yazı kalemlerini açmakta kullanılan uzunca saplı bıçak. Arapçası mibree'dir. Gezlik de denir. Yazı takımları arasında mutlaka kalemtıraş bulunur; sapları kemik, fildişi, sedef, öd ağacı, abanoz, akik, mercan, hünnap veya pelesenkten yapılırdı. Kalemtıraş tığı da denilen bıçakla sap arasında, çoğu zaman pirinçten yapılmış bir bilezik bulunur. Buna pırazvana denilir. Altın ve gümüşten pırazvanası olan kalemtıraşlar da vardır. Kalemtıraşlar bıçaklarının şekillerine göre: hattatî, kâtibî, servî, küt, söğüt yaprağı, cam kırığı, izmarit; saplarının şekillerine göre; çelik sap, demirhindi; şirmaga (balık derisi kaplı), gümüş pırazvana, altın pırazvana gibi isimler alır. Bıçak üzerinde pırazvanaya yakın yerde çeşitli şekillerde oyulmuş imzalar ve süsleme vardır. Kalemtıraşçılar icazet almadan imza koyamazlardı. Bunlar peştamal kuşanırken, en yaşlı kalemtıraş üstadı kendilerine o güne kadar kullanılmamış isimlerden birini verirdi. Kalemtıraşın çeşitleri vardır: Hâkk işinde kullanılan, kalemtıraşın adı mihfere, yalnızca kalemin, yarılması işinde kullanılanın adı ise mifrez'dir. Yanlışları kazımak için minik kalemtıraşlar da yapılır ve bunlar çoğu kez orta kalemtıraşların sapı içinde açılan boşluğa yerleştirilir; sapın alt ucundaki kapak açılarak çıkarılırdı. Bunlara yavru kalemtıraş denilirdi. Kalemtıraşı, Osmanlılar İranlılardan almışlardır. Yavuz Sultan Selim'in İran'dan getirdiği ve ganimetlerin en kıymetlisi saydığı Tebriz sanatkârları arasında kalemtıraşçılar da vardı. Ancak Osmanlı kalemtıraşları da çok zarif ve mükemmeldir.
Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.
- Kano Terimleri Sözlüğü
- Trafik ve İlk Yardım Terimleri Sözlüğü
- Elektronik Ticaret Terimleri Sözlüğü
- SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) Terimleri Sözlüğü
- Tekvando Terimleri Sözlüğü
- Beslenme ve Diyet Terimleri Sözlüğü
- Konfeksiyon Terimleri Sözlüğü
- Ağız ve Diş Sağlığı Terimleri Sözlüğü
- Fotoğrafçılık Terimleri Sözlüğü
- TERİMLER SÖZLÜĞÜ ANA SAYFA