Şive Nedir? Şive Hakkında Kısaca Bilgi

Şive Terimi Hakkında Bilgiler

Diksiyon ve Hitabet Terimi Olarak Şive:

Herhangi bir dilden, bilinen tarihi seyir içinde veya daha önceden ayrılmış olup ses, şekil ve kelime ayrılıkları gösteren kollara şive adı verilir.

Örneğin; Türkçeden tarih içinde bilinen zamanlarda ayrılmış olan Azerbaycan, Kazak ve Özbek Türkçesi gibi şiveleri mevcuttur.

Tarih Terimi Olarak Şive:

Bir dilin, konuşulduğu sınırlar içinde bölgelere ve değişik kültür düzeylerine göre söyleyiş özelliği.

Edebiyat Terimi Olarak Şive:

Bir dilin değişik kültür düzeylerine göre farklı biçimlerde konuşulma özelliği.

Türkçe-Dil Bilgisi Terimi Olarak Şive:

1. Bir dilin bilinen tarihsel süreci içinde ortaya çıkan, ses ve biçimsel farklılıklar gösteren kollarından her biri.

2. Şive bir dilin, bilinen tarihi seyri içinde ayrılmış olup bazı ses ve şekil ayrılıkları gösteren kolları, bir kavmin ayrı kabilelerinin birbirinden farklı konuşmalarıdır... Kırgızca, Kazakça, Özbekçe, Azeri ve Osmanlı Türkçesi vb. Türkçenin şiveleridir."

İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Terimi Olarak Şive:

Söyleyiş özelliği. Konuşma tarzı.

Sunuculuk-Televizyonculuk Terimi Olarak Şive:

Bir dilin değişik bölgeler, yöreler veya sınıflara göre gösterdiği söyleyiş özelliği.

Benzer Diksiyon ve Hitabet Terimleri

Ünsüz: Ses yolundan çıkarken gırtlak, damak, dil, diş ve dudaklar gibi bazı engellere çarparak çıkan seslere "ünsüz" adı verilir. Türkçede 21 ünsüz bulunur: b-c-ç-d-f-g-ğ-h-j-k-l-m-n-p-r-s-ş-t-v-y-z.

Karından Soluk Alma: Bu soluk alma tarzı diyaframdan nefes almadır. Bu şekilde soluk alınırken karın dışarı çıkar, diyafram aşağı iner ve karnı dışarı iter. Göğüs ve bel genişler, son kaburga kemikleri ile diğer kemiklerde dolaylı olarak genişler. Soluk verirken ise karın içeri girmeye başlar, diyafram eski haline döner yani yukarı çıkar, göğüs eski pozisyonunu alır.

Kısalma ve Uzama: Alınma sözcüklerdeki uzun ünlüler çoğunlukla korunmakla birlikte bu ünlülerin bir bölümü Türkçeye uyum sağlayarak kısalmıştır. Sözcük yalın olduğunda kısa söylenen bu ünlüler, eklenmeyle bir açık seslem ünlüsüne dönüşünce eski uzunlukları yeniden ortaya çıkar. hukuk > huku:ku vücut > vücu:du hesap > hesa:bı cevap > ceva:bı

Leleştirme: "r" sesinin yerine "l" ve "n" sesini çıkarmaktır. Örnek: servi=selvi, merhem=mehlem, fincan=filcan