Eğitim Sitesi

Şive Nedir? Şive Hakkında Kısaca Bilgi

Şive Terimi Hakkında Bilgiler

Türkçe-Dil Bilgisi Terimi Olarak Şive:

1. Bir dilin bilinen tarihsel süreci içinde ortaya çıkan, ses ve biçimsel farklılıklar gösteren kollarından her biri.

2. Şive bir dilin, bilinen tarihi seyri içinde ayrılmış olup bazı ses ve şekil ayrılıkları gösteren kolları, bir kavmin ayrı kabilelerinin birbirinden farklı konuşmalarıdır... Kırgızca, Kazakça, Özbekçe, Azeri ve Osmanlı Türkçesi vb. Türkçenin şiveleridir."

 

Tarih Terimi Olarak Şive:

Bir dilin, konuşulduğu sınırlar içinde bölgelere ve değişik kültür düzeylerine göre söyleyiş özelliği.

 

Edebiyat Terimi Olarak Şive:

Bir dilin değişik kültür düzeylerine göre farklı biçimlerde konuşulma özelliği.

 

İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Terimi Olarak Şive:

Söyleyiş özelliği. Konuşma tarzı.

 

Sunuculuk-Televizyonculuk Terimi Olarak Şive:

Bir dilin değişik bölgeler, yöreler veya sınıflara göre gösterdiği söyleyiş özelliği.

 

Diksiyon ve Hitabet Terimi Olarak Şive:

Herhangi bir dilden, bilinen tarihi seyir içinde veya daha önceden ayrılmış olup ses, şekil ve kelime ayrılıkları gösteren kollara şive adı verilir.

Örneğin; Türkçeden tarih içinde bilinen zamanlarda ayrılmış olan Azerbaycan, Kazak ve Özbek Türkçesi gibi şiveleri mevcuttur.

 

    Benzer Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri

    Ad Aktarması (Mürsel Mecaz): Bir sözü benzetme amacı gütmeden bir başka söz yerine kullanmaktır. Sözcüklerin yeni anlamlar yüklenmesinde bir etken de ad aktarmasıdır. Örnek : "Sinema" için "beyaz perde" "seçime katılmak" yerine "sandık başına gitmek"

    Ortak Özne: Birleşik cümleyi oluşturan esas ve yardımcı cümleler ile bağımlı sıralı cümlelerde aynı olan özne, özne ortaklığı: İhtiyar feylesof anlattıkça müteheyyiç oluyor, müteheyyiç oldukça en büyük teferruatı canlı bir ifade ile tafsil ediyor, ellerini kaldırıyor, bazen ayağa kalkıyor, tekrar kanepeye bitap düşüyor, hikayesine hararet ve hareketle devam ediyordu. (Ö. Seyfettin, Harem, s.63) gibi.

    Ses Türemesi: Sözcükler kimi eklerle birleşirken zaman zaman araya başka yeni sesler girer. Türkçe'de ses türemesi olayına fazla rastlanmaz.

    Söylev (Nutuk): Dinleyicilere belli bir fikri, bir duyguyu aşılamak için söylenen uzunca sözlere denir. Edebiyatımızda sözlü ifade tarzına dayanan bir türdür. Söylevlerin konuları, çoğunlukla; toplumsal fikirler, toplumsal ve ulusal davalardır.

    Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.

    Online Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü