Mutasyon Nedir? Mutasyon Hakkında Kısaca Bilgi

Mutasyon Terimi Hakkında Bilgiler

Genetik Terimi Olarak Mutasyon:

1- Kromozomlar üzerindeki genlerde meydana gelen değişimlere mutasyon denir. Mutasyonların çoğu ölümcüldür. Bunlara "öldürücü (letal)" mutasyon denir. Mutasyonların çok az bir kısmı yararlıdır. Radyasyon, ultraviyole, bazı ışınlar (X, gama, beta), nitrik asit, hardal gazı, formaldehit, uyuşturucular ve bazı ilaçlar mutasyona neden olabilir.

2- Kromozomların yapısında, sayısında meydana gelen değişiklikler olabileceği gibi genlerin yapısının değişmesiyle de ortaya çıkabilir. Mutasyon çok sık rastlanılan bir olay olmamakla birlikte radyasyon, ısı, pH ve kimyasal maddeler mutasyona sebep olabilir.

Fen Bilimleri Terimi Olarak Mutasyon:

Canlılarda çevre şartlarıyla meydana gelen ve kalıtsal olan değişiklikler.

Biyoloji Terimi Olarak Mutasyon:

1. Canlılarda çevre şartlarıyla meydana gelen ve kalıtsal olan DNA dizisinde ortaya çıkan ve kalıtımla aktarılabilen değişiklik.

2. Genomik DNA dizilerinde kendiliğinden ya da ışın, kimyasal maddeler
gibi etkenler sebebiyle meydana gelen herhangi bir değişiklik.

3. Bir canlının kalıtım özelliklerinde meydana gelen birdenbire ve kendiliğinden değişmeler.

Sağlık-Tıp Terimi Olarak Mutasyon:

Genlerde veya kromozomlarda meydana gelen kalıtsal ve ani değişiklik.

Ekoloji - Çevre Terimi Olarak Mutasyon:

Ortamda bulunan fiziksel ve kimyasal etmenlerle canlıların kromozomlarındaki genlerin dizilişinde meydana gelen kalıcı değişime verilen isimdir. Mutasyon doğada kendiliğinden ortaya çıkabileceği gibi, insan eliyle de ortaya çıkabilir. Canlıda meydana gelen mutasyon, ortaya çıkan morfolojik ve fizyolojik değişikliklerle görülebilir.

Benzer Genetik Terimleri

Melezleme: Uzun süre sadece kendi arasında gen alış verişi yapan ırklar genetik olarak zayıf ırk olarak kabul edilir. Çünkü bu durum zararlı çekinik genlerin yan yana gelmesine (homozigot), dolayısıyla fenotipte etkisini göstermesine neden olur. Farklı karakterler bakımından homozigot ırklar arasında çaprazlama yaparak üstün özelliklere sahip melez bireyler elde edilebilir. Örneğin küçük ve tatlı erikle büyük ve tatsız eriklerin çaprazlanması ile büyük tatlı erikler elde edilmiştir.

Deoksiribonukleotid: DNA'nın yapıtaşı olan molekül.

Kromozom Analizi: Kalıtsal bir hastalık risk taşıyan kişi veya kişilerdeki hastalığın tanımlanabilmesi Kromozom Analizi ile gerçekleştirilebilmektedir. Hücre çekirdeği bulunan hemen her taze dokudan kromozom elde edilebilir. En kolay alınan örnek kan olduğundan postnatal analizlerde kan analizi tercih edilir.

Fenotip: Bir canlının gözle görünür özellikleri. Anne ve babadan üreme olayı ile yavruya aktarılan genlerce oluşturulan karakterlerin dış görünüşüne denir. Canlı fenotiplerinin oluşmasında gen ve çevre etkileşmesi görülür. Örnek: Göz renginin siyah, mavi, yeşil oluşu, saç şeklinin düz, kıvırcık olması, kan gruplarının A,B... olması gibi.