Dergâh Nedir? Dergâh Hakkında Kısaca Bilgi

Dergâh Terimi Hakkında Bilgiler

Tasavvufi-Tasavvuf Terimi Olarak Dergâh:

Farsça. Kapı, eşik, kapı yeri, sığınılacak yer, makam, tekke gibi mânâları vardır. Tarikat mensubu şeyhlerle, dervişlerin ikametgahı olan büyük tekkelere dergâh denir. Hürmeti arttırmak için şerif sıfatı eklenerek Dergâh-ı Şerîf de denilir. Kelime hafifletilerek "dergeh" şeklinde de telaffuz edilir.

Tarih Terimi Olarak Dergah:

Bir tarikattan olan kimselerin toplanıp birlikte tapındıkları, törenler düzenledikleri, barındıkları yapı, tekke.

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimi Olarak Dergâh:

1. Kapı, eşik, sığınılacak yer, makam, tekke, zaviye, hankâh.

2. Bir tarikat şeyhi ile o tarikata mensup dervişlerin toplanıp ibadet yaptıkları ve kendilerini ilmen ve manen geliştirerek eğitim gördükleri yer.

Benzer Tasavvufi-Tasavvuf Terimleri

Zaviye: Arapça, açı, köşe, evin küçük bir köşesi veya odası gibi manaları ihtiva eden bir kelime. Tekkenin küçüğüne verilen isim. Zaviyeler genel olarak, şehir ve kazaların kenarlarında, uzakça yerlerde kurulurdu. Mecaz olarak dünyaya da zaviye denir.

Mürit (Mürid): 1. Arapça, isteyen demektir. Allah'a vuslatı arzu eden, bir başka deyişle, Allah'ın ahlakıyla ahlaklanmak isteyen ve bu olgunluğun eğitimini verecek bir şeyhe (veya mürşide) bağlanan (öğrenci olarak kaydını yaptıran, talip olan) kişiye mürit (mürid) denir. 2. Tasavvuf yolunda bulunan, bir mürşide intisap ederek seyr-ü sülûk ilemanevi makamlarda yol almak suretiyle cemal mertebelerine ulaşmak yolunda iradeizhar eden demektir.

Mukabele: Arapça, karşılaşmak, biriyle karşı karşıya gelmek anlamındadır. Dervişler, zikir çekerken karşılıklı halka halinde otururlar. Bu şekilde karşılıklı oturmaları veya toplu halde şeyhin karşısında bulunmaları sebebiyle, zikr toplantısına mukabele denmiştir. Camide, hafızın cemaati karşısına alıp Kur'an okumasına da mukabele denir.

Zikir: Zikir, her işte Allah'ı hatırlamak, zihinde tutmak, yâd etmek, unutmamakve anmak, kendini gafletten kurtarmak, kulun Allah'ı dille ve kalple anması anlamındaKur'an kaynaklı bir tasavvuf kavramıdır. Gaflet de Allah'ı unutmak demektir. Mutasavvıflara göre gerçek zikir, Allah'ı çok sevmek, O'ndan nasıl korkulmak gerekiyorsaöyle korkmaktır.