Eğitim Sitesi

Ağız Nedir? Ağız Hakkında Kısaca Bilgi

Ağız Terimi Hakkında Bilgiler

Edebiyat Terimi Olarak Ağız:

Bir anadilin herhangi bir şivesi içinde var olan söyleyiş farkıdır. Ağız, bir dilin aynı ülke içindeki konuşma farklılıklarıdır. Ağızlarda dilbilgisi ve sözcükler farklı değildir, ancak bazı sesler değişik söylenir. Rumeli ağzı, Karadeniz ağzı gibi.

 

Coğrafya Terimi Olarak Ağız:

Akarsuyun denize ulaştığı yer.

 

Türkçe-Dil Bilgisi Terimi Olarak Ağız:

1. Bir ülkede dilin, bölgelere ve sınıflara göre değişen söyleyiş özelliği.

2. Bir dilin veya bir lehçenin yazı diline oranla ve çoğunlukla ses, bazen de şekil, anlam ve söz varlığı bakımından birbirinden az çok ayrılan konuşma biçimleri: Türkiye Türkçesinin İstanbul ağzı, Aydın ağzı.

 

Diksiyon ve Hitabet Terimi Olarak Ağız:

1. Ulusal sınırlar içinde kullanılan dilin farklı coğrafi bölgelerdeki söyleyiş biçimine ağız denir. Karadeniz ağzı, İstanbul ağzı, Ege ağzı vs.

● Her dil veya lehçenin kendi içinde ağızları vardır.
● Ağızlar halkın kullandığı doğal konuşma biçimleridir.
● Gelişmiş her dilin içerisinde yeni ve farklı ağızlar ortaya çıkabilir.
● Ancak, her dilin tek bir edebi ağzı vardır.
● Türkiye Türkçesinin edebi ağzı İstanbul ağzıdır.

2. Herhangi bir dil veya lehçenin daha çok söyleyiş (telaffuz) özelliklerine bağlı olarak oluşan mahalli kollarıdır. Her dil veya lehçenin kendi içinde ağızları vardır. Ağızlar halkın kullandığı doğal konuşma biçimleridir. Gelişmiş her dilin içerisinde yeni ve farklı ağızlar ortaya çıkabilir. Ancak, her dilin tek bir edebi ağzı vardır. Türkiye Türkçesinin edebi ağzı İstanbul ağzıdır. Örneğin; Türkiye Türkçesinin Erzurum, Trabzon, Denizli gibi çok sayıda ağzı mevcuttur.

 

Sunuculuk-Televizyonculuk Terimi Olarak Ağız:

Aynı dil içinde ses, şekil, söz dizimi ve anlamca farklılıklar gösterebilen, belli yerleşim bölgelerine veya sınıflara özgü olan konuşma dili.

 

Fen Bilimleri Terimi Olarak Ağız:

Sindim sisteminin ilk bölümünü meydana getiren ağız, beslenme, solunum ve konuşma ile ilgili fonksiyonları yapar.

 

Kur’an-ı Kerim Terimi Olarak Ağız:

Aynı dil içinde ses, şekil, söz dizimi ve anlamca farklılıklar gösterebilen, belli yerleşim bölgelerine veya sınıflara özgü olan konuşma dili.

 

Tiyatro Terimi Olarak Ağız:

Yöresel konuşma dili. Anadolu ağzı, İstanbul ağzı. Uç bölge ve sınıflara göre değişen konuşma şekli.

 

    Benzer Edebiyat Terimleri

    Dolaylama: 1- Tek kelimeyle belirtilebilecek bir kavramı güçlü ve etkin bir anlatım için birden fazla kelimeyle anlatma: Atatürk yerine büyük kurtarıcı veya Ankara yerine Türkiye'nin kalbi demek gibi. 2- Belli bir düşünce ya da duyguyu doğrudan doğruya anlatma yerine, onu farklı sözcüklerle anlatma biçimi.

    Ta'şir: Bir gazelin her beytinin veya bir beytinin üzerine sekiz mısra eklenerek yapılan mu'aşşerdir. Divan edebiyatı nazım şeklidir. Edebiyatımızda örneği fazla görülmez. Yahya Bey'in Muhibbî'nin (Kanunu Sultan Süleyman) gazeline yaptığı ta'şiri örnek olarak verilebilir. Haste olmak gûşmâl-i Hazret-i İzzet gibi Her kişinün yalımın alçak ider gurbet gibi Değme bir kimse göre gelmez refahiyyet gibi Nâleler gûyâ derây-ı rıhlet-i râhat gibi Dâr-ı dünya cây-ı fürkat menzil-imihnet gibi Devleti bir âlet-i hengâme-i zahmet gibi Sağlıgun bünyâdı yok âyinede sûret gibi Matla'ı şâh-ı cihânun maşrık-ı hikmet gibi Halk içinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi Yahya Bey

    Sefaretname: Osmanlı İmparatorluğu döneminde bazı elçilerin gittikleri yabancı ülkeleri tanıtmak amacıyla o ülkelerde gördüklerini anlattıkları yapıtlara verilen ad.

    Pastoral: Çoban ve kır hayatını, köylerdeki yaşayış şeklini anlatan şiir. Grekler'in bukolik dedikleri bu türü Edebiyat-ı Cedide'ciler eş'ar-ırâiyâne (Çoban şiirleri) diye adlandırmışlardır. Pastoral şiir, süsten, kelime oyunlarından, yapmacılıktan uzak sade bir dille yazılır. Eski Yunan edebiyatında Theokrites ile Latin edebiyatında Vergillius, pastoral şiirin ilk ve en güzel örneklerini verdi.

    Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.

    Online Edebiyat Terimleri Sözlüğü