Eğitim Sitesi

Ayak Nedir? Ayak Hakkında Kısaca Bilgi

Ayak Terimi Hakkında Bilgiler

Edebiyat Terimi Olarak Ayak:

Halk şiirinde kafiye yerine kullanılan terim.

 

Arkeoloji Terimi Olarak Ayak:

Paye, taş ya da tuğladan örülmüş taşıyıcı mimari öğe.

 

Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimi Olarak Ayak:

Yazmalarda sayfa sırasını belirtmek amacıyla, bir sonraki sayfanın ilk harf veya kelimesi, bir önceki sayfanın alt köşesine yazılmıştır. Bu yazıya ayak adı verilir. Çoban, murakıb, müş'ir, müşîr, müşîre veya payende de denilir. Ayrıca reddade (geri döndüren), müşahide (gözcü), ta'kibe (izleyen) ve garip kelimelerinin de bu anlamda kullanıldığı olmuştur.

 

Dericilik Terimi Olarak Ayak:

Derilerin büyüklüğünü belirten 10 desimetre karelik ölçü birimi.

 

Uzay ve Astronomi Terimi Olarak Ayak:

Teleskopların üzerine bindiği dikine yerleştirilmiş sütun.

 

Sanat Terimi Olarak Ayak:

1. Paye, taş ya da tuğladan örülmüş taşıyıcı mimari öğe.

2. Kemer ve kubbe ağırlığının üzerine bindirildiği sütun ya da köşeli dayanaklar. Taş, ağaç veya tuğladan yapılmış taşıyıcı ayak.

 

Tekvando Terimi Olarak Ayak:

Baal.

 

    Benzer Edebiyat Terimleri

    Epizod: Bir hikâyede, şiirde asıl olaya karışan ikinci derecede önemli bir olay.

    Oğuz Lehçesi: Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan ve Gagavuzların yaşadıkları yerler (Güney Moldova başta olmak üzere Ukrayna’nın Odesa ve eski bir Baserabya toprağı olan Bolgrod’dan başka Kabardina - Balkar, Kazakistan, Kırgızistan, Türkiye, Yunanistan ve Romanya’da yaşamaktadırlar.), Balkanlar, Kırım ve İran’ın bazı bölgelerinde kullanılan Türkçeyi içine alan Türk dili grubunun ortak adı.

    Kahraman: Edebiyatta olayların akışını en çok etkileyen ve göze çarpan kişilere verilen ad.

    Deyişme: Halk edebiyatında âşıkların karşılıklı şiir söylemesi. Atışma da denir. En az iki âşık kendi kendilerine ya da bilirkişiler ve dinleyiciler karşısında belli kurallar çerçevesinde şiir yarışı yaparlar. Birbirlerini denerler, ustalıklarıyla öne çıkmaya çalışırlar. Deyişme şu sırayla yapılır: Merhabalaşma, giriş bölümüdür. Âşıklar, birbirlerini ve dinleyicileri "Hoşgeldiniz", "Sefa geldiniz", "Merhaba" gibi sözcüklerle rediflerine bağlanan kafiyelerle dörtlükler kurarak selamlar. İkinci bölümde âşıklar kendi ustalarının şiirlerinden örnekler söyler. Tekerleme bölümü denilen üçüncü bölüm asıl deyişme bölümüdür. Ev sahibi ya da yaşlı bir kişi düz ya da geniş ayakla deyişmeyi açar. Âşıklar konu ve bend sınırlaması olmaksızın verilen oyun üzerinden deyişmeye başlar. Âşıklar asıl ustalıklarını ve sanatçılıklarını burada göstermeye çalışır. İlk ayak bitince diğer âşık yeni bir ayak açar. Deyişme sürdükçe ayaklar darayak halini alır. Deyişme karşılıklı soru-yanıt şekline döner. Âşıklar böylece birbirlerinin bilgi ve sanatlarını ölçer. Bir şekilde karşısındakini söz söylemez haline getiren âşık deyişmeyi kazanır. Söz söyleyememe durumuna "lebdeğmez" denir. Deyişmenin sonunda da âşıklar birbirlerini rahatlatmak, gönül almak için karşılıklı koşmalar söyler. Birbirlerini överek hoşgörü örneğiyle deyişmeyi bitirirler. Örneğin âşık Şenlik ile âşık Feryadî'nin deyişmesi: Şenlik: Şöhretin vezir payında Rütbesiyle şana layık Oturuşun o duruşun Hem sultana hana layık Feryadî: Sefa geldin gözüm üzre Olsam mihmana layık Şeyhülislam, sadrazam Doğru Al'Osman'a layık Şenlik: Seninle oldum taaşşuk Gözlerime geldi ışık Duymadım sen kime aşık Dillerin Kur'an'a layık Feryadî: Bu düşkün gönlüm açarsın Selim Sırat'ı geçersin Kevser ırmaktan içersin Olasan cihana layık Şenlik: Kul şenliği eder hürmet Rikabın kıldım ziyaret Sana nasip olsun cennet Huriye gılmana layık Feryadî: Sefil Feryadî göresen Meram maksûda eresen Sancak altında durusan Habîb-i Rahman'a layık

    Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.

    Online Edebiyat Terimleri Sözlüğü