MODEL MAKİNECİ(TEKSTİL)
Belirlenen dikim talimatlarına göre, model ve kumaşın özelliğine uygun dikiş tekniklerini uygulayarak numune dikimi yapma, parçaları birleştirerek dikme ve montaj yapabilme, model ürünü hazırlama, ürünün tamamının dikimini yapma bilgi ve becerisine sahip, iş geliştirmeye yönelik önerilerde bulunan nitelikli kişidir.
GÖREVLER
▪ Model resmi yaka, kol, pens, kulp, ilik, cep gibi giysiye özgü özelliklerine dikkat ederek inceler,
▪ Dikimi yapılacak ürünün işlem sıralarını tespit eder,
▪ Dikim öncesinde ve dikim sonrasında kullanılacak araç, gereçleri kullanıma hazırlar,
▪ Dikim esnasında kullanılacak olan fermuar, düğme, tela, astar gibi malzemeleri temin eder ve bunları kullanılacak hale getirir,
▪ Kalıpları kumaşa ekonomik şekilde yerleştirir ve işaretlemesini yapar,
▪ İşaretlemeye göre kumaş kesimlerini yapılan parçaları dikim özelliklerine göre ütüler,
▪ Büyük ve küçük parçaların kesimden sonra düzeltme işlemi olan regula işlemini yapar,
▪ Model doğrultusunda oluşturulan parçaların sırasına göre dikiminin yapılarak birleştirilmesi işlemini yapar,
▪ Cep, dış aksesuar gibi giysiye sonradan yerleştirilecek parçaları diker,
▪ Ürünün son ütüsünü yapar,
▪ Tamamlanan giysinin model, ölçü, dikim gibi teknik özelliklerine ve kumaş, astar, tela gibi malzeme özelliklerine göre kalite kontrolünü yapar,
▪ Verimlilik ve kaliteyi geliştirmeye yönelik önerilerde bulunur,
▪ Kullandığı araç ve gereçlerin sadece basit bakım ve onarımlarını yapar.
▪ Mesleki gelişimine ilişkin faaliyet yürütür
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Makas, overlok,
▪ Düz dikiş makinesi , örme makinesi,
▪ Cetvel çeşitleri, iğne çeşitleri, iplik çeşitleri
▪ Jilet,
▪ Mezura,
▪ Ütü, -Kırtasiye malzemeleri,
▪ Kişisel koruyucu donanım,
▪ Kompresör,
▪ Dokuma ve örme kumaş çeşitleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Model Makineci olmak isteyenlerin,
▪ Şekil ve uzay ilişkilerini görebilen,
▪ Estetik görüşe sahip,
▪ Renk ve şekillerdeki ince ayrıntıyı algılayabilen,
▪ Bir bütünün parçaları arasındaki bağlantıyı görebilen,
▪ Yeniliğe ve değişime açık,
▪ El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
▪ El, parmak, göz ve ayak koordinasyonu yüksek,
▪ Görme organı sağlam,
▪ Takım çalışmasına yatkın,
▪ İletişim ve ikna yeteneğinin olması,
▪ Uzun süre ayakta çalışabilecek kadar dayanıklı,
▪ Dikkatli, tedbirli ve sabırlı
kimseler olmaları gerekmektedir.
Mesleğin Yapılmasını Engelleyen Durumlar
El ya da parmak, ayak ve bacak eksikliği ile ileri derece görme kusuru veya renk körü olanlar mesleki anlamda işin yapılmasında zorluk çekerler.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Model Makineciler ağırlıklı olarak özel sektörde, konfeksiyon üretim yapan fabrika ve atölyelerde çalışırlar. Çalışma ortamı yeterli büyüklükte, temiz, aydınlık ve işin icrası için eksiksiz teknik malzeme ile donatılmış olmalıdır. Yoğun çalışıldığından çoğu zaman ortam gürültülü ve tozludur. Bu alanda çalışanlar görevlerini diğer çalışanlarla işbirliği ve eşgüdüm içinde yürütmek durumunda oldukları için koordineli bir yapı içinde çalışmalıdır.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması halinde tüm mesleki eğitim merkezlerinde "Giyim Üretim Teknolojisi " alanı "Hazır Giyim Model Makineciliği" dalında verilmektedir.
Ayrıca mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumların aynı alan ve meslek dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için,
En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak,
Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 3 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1,5 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler.
Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri:
Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır.
Meslek derslerinde; kullanılan makine, teçhizat, araç-gerecin tanıtılması, tekniğe uygun olarak kullanılması, bunların temizlik ve bakımlarının yapılması, norm yazı yazma, serbest elle ve takım kullanarak mesleği ile ilgili çizimlerin yapılması, çizimi tamamlanmış plan ve projelerin okunmasının yanı sıra, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği hakkında da bilgiler verilmektedir.
Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde "Kalfalık Belgesi" ve "Kalfa" unvanı verilir
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Kamuda ve özel işletmelerde, konfeksiyon atölyelerinde, moda merkezlerinde çalışabilecekleri gibi kendi iş yerlerini de açabilirler. Bu alanda eğitim alan
kişiler özellikle konfeksiyon sanayisinin gelişmiş olduğu illerde yaygın olarak iş bulma imkanına sahiptir.
Bu meslekte iş bulma yönünden kadın ve erkek arasında fark yoktur.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Kalfalık belgesi olan kişilerin alacakları ücret anlaşmaya bağlı olarak değişmektedir. Kalfalık aşamasında kalfanın mesleki yeterliliği, verimli çalışması, işverenin ücret politikası, işyerinin ekonomik durumu gibi faktörler bu ücretin belirlenmesinde etkin rol oynar.
Bazı iş yerlerinde ücret aylık ödenirken bazı iş yerlerinde ise parça başı veya prim sistemi şeklinde de ödeme yapılır.
Mesleki eğitimini bitiren Makine Modelciler, özel sektörde çalışanlar yetenekleri ve sektörün kuralları çerçevesinde asgari ücretten az olmamak üzere değişken oranlarda ücret alırlar. Bu miktar asgari ücretin 2 ile 3 katı arasında değişmektedir.
İşinde uzmanlaşmış, kendi atölyesini kurmuş, müşterilerini memnun edebilen, reklam ve pazarlama konusunda bilgili olan kişiler daha yüksek gelir elde edebilmektedirler.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER
▪ Kadın Terzisi
▪ Erkek Terzisi
▪ Çocuk Giyim Modelisti
▪ Kadın Giyim Modelisti
▪ Erkek Giyim Modelisti
▪ Konfeksiyoncu (Hazır Giyim)
▪ Modelci ve Kesiciler
▪ Kürk Terzisi
▪ El ve Makine Dikişçisi
EK BİLGİLER
İŞ GÜVENLİĞİ
▪ Dikkatsizlik sonucu kullandığı makinelere elini kaptırabilir, eziklere, çiziklere maruz kalabilir.
▪ Ütü yaparken basit yanık ve yaralanmalar olabilir.
▪ Unutkanlık durumunda yangına sebebiyet verebilir.
▪ Eline iğne batırabilir. Bunun için çalışma ortamında kullandığı aletleri dikkatli kullanmalıdır.
İŞ KOLLARI
▪ Konfeksiyon.
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ 3308 Sayılı Kanun,
▪ Meslek Elemanları,
▪ Anadolu Teknik-Anadolu Meslek ve Meslek Liseleri Sınav Kılavuzu,
▪ Türkiye İş Kurumu Türk Meslekler Sözlüğü - ANKARA
▪ MEB Çıraklık Merkez Eğitim Yayınları,
▪ "Çıraklık ve Yaygın Eğitim Faaliyetleri" Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara-1999,
▪ Çıraklık eğitimi program kitapçığı,
▪ MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi) Modül Uygulama Kılavuzu - Ankara 2007,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
model makineci (tekstil) model makineci tekstil meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları