TANIM
Ham deriyi, çeşitli işlemlere tabi tutarak, kullanıma hazır deri haline getirme işleriyle uğraşan kişidir.
GÖREVLER
▪ Hayvanların sırtından çıkan ham deriyi ıslatır, tüy ve kıllarını temizler, derilerde kalan etleri sıyırır, kireç ve yağ giderme işlemini yapar,
▪ Deride kalite ayırımı yapar,
▪ Derinin pişirilmesi ve tıraş edilmesini sağlar,
▪ Yarı işlenmiş hale gelen deriyi, ön boyama (astar) işlemine tabi tutar,
▪ Deriyi kurutur ve istenilen renge boyar, ütüler, su geçirmezliğini sağlar,
▪ İstenilen ölçülerde keserek kullanıma hazır hale getirir.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Pervane ve dolaplar, etleme makinesi, sıkma makinesi, yer makinesi, tıraş makinesi, iskefe çakım dolapları, gergi makinesi, ütü makinesi, kürk kırma makinesi, tarak makinesi, vakum makinesi, deri açkı makinesi, deri ölçme ve kesim makinesi, boyama makinesi,
▪ Jilet, bıçak gibi aletler,
▪ Kireç, zırnık, kimyevi yağlar, sülfirik asit, soda, çeşitli tuzlar, boyalar ve kimyasal maddeler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Deri işlemecisi olmak isteyenlerin;
▪ Uzun süre ayakta çalışmaya dayanıklı ve bedence güçlü,
▪ Aşırı derecede kötü kokunun olduğu çalışma ortamından rahatsız olmayan,
▪ Ellerini ustalıkla kullanabilen,
▪ Kimyasal maddelere karşı alerjisi olmayan ve romatizmal bir rahatsızlığı bulunmayan
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Deri işlemecileri tabakhanelerde görev yaparlar. Çalışma ortamı pis, kokulu, kirli ve ıslaktır. İş genellikle ayakta yapılır. Kişi çalışırken birinci derecede deri ve kimyasal maddelerle ilgilidir, diğer çalışanlarla iletişim kurmasını gerektirecek durumlar da olabilir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı mesleki eğitim merkezlerinin "Kimya Teknolojisi" alanı "Deri İşleme" dalında kalfalık ve ustalık eğitimleri verilmektedir.
Ayrıca mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumların aynı alan ve meslek dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için,
▪ En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak,
▪ Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
▪ 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
▪ Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 3 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler.
Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri:
Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır.
Meslek derslerinde; kullanılan makine, teçhizat, araç-gerecin tanıtılması, tekniğe uygun olarak kullanılması, bunların temizlik ve bakımlarının yapılması, norm yazı yazma, serbest elle ve takım kullanarak mesleği ile ilgili çizimlerin yapılması, çizimi tamamlanmış plan ve projelerin okunmasının yanı sıra, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği hakkında da bilgiler verilmektedir.
Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINANBELGE-DİPLOMA
Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde "Kalfalık Belgesi" ve "Kalfa" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Deri işlemecileri özel sektöre ait deri işletmelerinde, kamu sektörüne ait deri ve lif işleme fabrikalarında çalışabilirler. Bu meslekte yetişmiş nitelikli elemana her zaman gereksinim duyulmaktadır. Özellikle İstanbul, İzmir, Bursa, İzmit, Bolu-Gerede, Uşak, Niğde, Tekirdağ-Çorlu gibi illerde iş bulma olanakları daha geniştir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Mesleki eğitim sonrasında, en az asgari ücret tutarında ücret alınmaktadır. Bu ücret, asgari ücretin 2-3 katına kadar da çıkabilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER
▪ Deri Teknisyenliği
▪ Post ve Kürk İşçiliği
EK BİLGİLER
İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI
Makinelerde el ve parmakların makineye kaptırılması gibi tehlikelere karşı gerekli önlemler alınmalı ve dikkatli olunmalıdır,
Rutubetli ortamda çalışıldığında, romatizmal rahatsızlıklara yakalanma riski vardır,
Asit ve kimyasal maddelere karşı korunmak için eldiven ve maske kullanılmalıdır.
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ MEB Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü "Çıraklık Dönemi
▪ Dericilik Meslek Dalı Eğitim Programı" -Milli Eğitim Basımevi-Ankara-1991,
▪ Türkiye İş Kurumu "Türk Meslekler Sözlüğü"-Ankara-1983-Yayın No: 173,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar,
▪ 2004-2005 Öğretim Yılında Endüstriyel Teknik Öğretim Okul ve Kurumları Kitabı
▪ 3308 Sayılı Kanun,
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
deri işlemecisi meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları