TANIM
Farklı mimari yapı yüzeyleri, mekân, mobilya, iç-dış aksesuarların yüzeyleri, endüstriyel ürün ve dekoratif ürünler gibi, çok çeşitli yüzey tasarımı ve süslemesi projelerini gerçekleştirme düzeyinde;Her türlü yüzey ve mekânı, geleneksel sanatın birikimlerinden çıkışla, çağdaş bir yaklaşımda değerlendiren ve dekoratif tasarım uygulamaları ile ilgili gerekli düzenlemeleri yapabilen nitelikli sanat elemanıdır
GÖREVLER
Alan uzmanlarının gözetimi ve tasarım planları doğrultusunda;
-Çeşitli yüzey tasarımları öncesi; uygulamaya dönük, biçim, yapı, işlev, malzeme ile ilgili teknik analizler yapar, uygulama alternatiflerini araştırır.
-Amaca yönelik, fotoğraf çeker, ölçü alır, ölçümleri ve gerekli tespitleri çizdiği ayrıntılı krokiye aktarır.
-Yüzeylerin ve uygulama tekniğinin gerektirdiği araç gereç sarf malzemelerini listeler.
-Renkli grafik proje resimleri yapar.(illüstrasyon, logo, amblem, broşür, afiş, v.b. )
-Renkli sunum resimleri, basit maket uygulamaları, basit prototip uygulamaları ve ölçekli yapım resimleri yapar, İş sürecini planlar.
-Çeşitli yüzeylere, çeşitli resim teknikleri ile dekoratif ve özgün resimler yapar.
-Çeşitli duvar resimleri(bezeme, fresk, grafitti, sgrafitto, mozaik, vitray,) için uygulama projesi yapar.
-Tipografik düzenlemeler yapar.
-Boyama-Kesme-yapıştırma vitray çalışmaları, kurşunlu vitray ,alçılı vitray-koparma ve sablaj cam teknikleri ile vitray tasarım uygulamaları yapar.
-Düz cam, sablajlı cam ve ayna üzerine cam altı- cam üstü boyama, kumlama tekniklerini uygular.
-Mekânlarda boya ile yapılan dekoratif süsleme tekniklerini Serbest el ya da şablon yöntemleri uygular.
-Bilgisayarla tasarım ve desen çizimi (logo, amblem, tipografik ögeler, desen çıkarma, büyültme, küçültme, detay alma, desen şekillendirme, renk ayırımı) yapar.
-Seramik yüzeylere desen tasarımları ve boyama uygulamaları yapar.
-Yapılan çalışmaların raporunu hazırlar, çizim, fotoğraf ve bilgileri tarih ve sıra no vererek dosyalar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Teknik çizim araç gereçleri,( Değişik türde kağıtlar, kalem, silgi, altlık, T-Cetveli, gönye, desimetre, pergel, pistole, kalem, rapido takımı, Fotokopi, diğer büro alet ve malzemeleri, vb.)
- Ölçüm araç gereçleri(katlanır metre, şerit metre, suterazisi, çekül, profil tarağı, çırpı ipi ip, çivi, çekiç, el feneri, tebeşir, karbon kağıdı, v.b)
- Bilgisayar ve yazıcısı, - Scanner (tarayıcı), - Dijital kamera, - Bilgisayar programları Renkli çizim ve boyama araç gereçleri(Kuru boya, marker, akvarel, pastel, sulu-guaş boya, akrilik boya, yağlı boya, boya incelticileri, ekolin, çini mürekkebi, sangın
Farklı tipte fırçalar, v.b.)
- Yüzey işçiliği araç gereçleri, onarım gereçleri(merdiven, örtü, toz maskeleri, zımpara kâğıdı, zımpara takozu, tel zımpara, tel fırça, taraklı ve düz mala, plastik tirfil, malası, spatula, raspa, kırıcı delici matkap, tornavida, maket bıçağı alçı, kum, çimento, macun, tutkal, terazili mastar, eldiven, sünger, vb.)
- Yüzey boyama araç-gereçleri ve incelticileri,( plastik, akrilik, sentetik, selülozik, su bazlı boyalar, cam boyası, seramik ve porselen boyası, sprey boya, koruyucu vernikler, boya fırçaları, boya rulosu, boya kovası, maskeleme bandı, dekorasyon tarakları, boya ıstampası, temizleme bezi, vb.)
- Resim, tasarım, maket malzemeleri,(Resim kâğıdı, eskiz kâğıdı, milimetrik kâğıt, karton, mukavva, Yazı katalogları, kitaplar, dergiler, köpük, asetat, asetat kalemi, cam, plastik, tahta, maket bıçağı, makas, cam kesici,çivi, çekiç, ıskarpela,pense, kerpeten, vitray kurşunu,yapıştırıcılar, vb.,)
- Çeşitli mozaik gereçleri, yapıştırıcı ve dolgu gereçleri,
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Dekoratif Sanatlar Teknisyeni olmak isteyenlerin;
- El becerisi gelişmiş,
- Tasarım gücü yüksek,
- Şekiller arasındaki fark ve benzerlikleri görebilen,
- Sanata ilgili ve yetenekli,
- İyi bir gözlemci, araştırmacı ve yeniliklere açık
- Renkleri ayırt edebilen
- Ayakta durmayı engelleyici bir sağlık sorununun olmaması,
- Dikkatli, tedbirli ve sabırlı kimseler olmaları gerekir.El ve gözlerdeki özürler mesleğin yürütülmesini engeller.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Dekoratif Sanatlar Teknisyenleri, genellikle büro, atölye vb. kapalı ortamlarda, tarihi binalarda tozlu, boyalı ortamlarda ve açık havada çalışırlar. Ortam zaman zaman gürültülü ve kirlidir. Birinci derecede malzeme ile ilgilidirler. Kullandıkları kimyasal maddelerden dolayı bulundukları ortam tozlu ve kokulu olabilir. Uzun süreli atölye çalışmalarında ve yaptıkları çalışmaların montaj ve yerleştirme işlemlerinde görev alabildikleri için güvenlik tedbirleri önemlidir ve bedensel yorgunluk yaşayabilirler. Çalışırken meslektaşları, grafik tasarımcıları, iç mimarlar, mimarlar, endüstri tasarımcıları, inşaat mühendisi, diğer çalışanlarla(sıva-alçı-boya-cam-ahşap-polyester-mozaik işçiliği elemanları gibi) ve işverenle iletişimde bulunurlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Dekoratif Sanatlar Teknisyenleri, Mimari restorasyonlar, dekorasyon, duvar resmi atölyeleri, grafik tasarım ve ambalaj konularında, cam ve seramik endüstrisi, vitray ve alçı atölyeleri ile desen tasarım ünitelerinde, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Kültür Bakanlığı ve Müzeler gibi kamu kurumlarında görev alabilirler. Ayrıca Sahne ve tiyatro dekoru, Promosyon ve hediyelik ürün yüzey süsleme atölyeleri, vb. yerlerde çalışabilirler. özel sektörde desinatör olarak, restorasyon şirketlerinde kalemkar olarak çalışabilirler ve iç mekanda kullanılan süsleyici unsurların üretimini yapan iş yerlerinde teknik eleman olarak istihdam edilebildikleri gibi, gerek ara eleman olarak gerekse bağımsız olarak kendilerine ait işyeri ve atölyelerinde bu alanlarda da hizmet verebilmektedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi meslek liseleri, anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liselerinin "Sanat ve Tasarım" alanı Dekoratif Sanatlar dalında verilmektedir.
Yaygın meslekî ve teknik eğitim programları yoluyla da bu alan/dalda eğitim almak isteyenlere örgün eğitime denk mesleki eğitim verilebilmektedir
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
-Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının 6-7-8. sınıflarında yapılacak olan "Seviye Belirleme Sınavlarının" (SBS) sonucuna, yıl sonu ders ortalamaları ile belirlenen "Yıl Sonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir
-Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir.Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Ortak 9.sınıfın sonunda meslek lisesine geçiş yapan öğrencinin alanı belirlenir. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. 11. ve 12. sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır.
Eğitim süresince;
Ortak Dersler: Dil ve Anlatım, Türk Edebiyatı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Tarih, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, Coğrafya, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, Sağlık Bilgisi, Felsefe, Yabancı Dil, Beden Eğitimi, Millî Güvenlik Bilgisi, Trafik ve İlk Yardım, Tanıtım ve Yönlendirme.
Alan Ortak Dersleri: Bilgi ve iletişim teknolojisi, Matematik, Mesleki gelişim, *Temel sanat eğitimi, Temel desen, Temel teknik resim, Sanat tarihi
Dal Dersleri: İşletmelerde Beceri Eğitimi, Yüzey analizleri, Duvar resimleri, Mozaik ve vitray, Dekoratif proje tasarımı derslerini alırlar
MESLEKTE İLERLEME
Meslek liselerinin "Sanat ve Tasarım" alanı Dekoratif Sanatlar dalından mezun olanlar istedikleri takdirde El Sanatları, Geleneksel El Sanatları, Halı ve Kilim, Halıcılık, Halıcılık ve Desinatörlüğü, Kuyumculuk ve Takı Tasarımı, Takı Tasarımı ve Süs Taşları İşlemeciliği, Uygulamalı Takı Teknolojisi, Bina Koruma ve Yenileme, İç Mekan Koruma ve Yenileme, Mimari Dekoratif Sanatlar, Mimari Restorasyon, Restorasyon, Restorasyon ve Konservasyon, Fotoğrafçılık, Fotoğrafçılık ve Kameramanlık, Grafik Tasarımı, Halıcılık ve Desinatörlüğü, Matbaacılık, Mimari Dekoratif Sanatlar, Serigrafi, Tasarım ve Basım-Yayımcılık önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve Çiçek, Örgü, Dokuma Öğretmenliği, Dekoratif Sanatlar Öğretmenliği, Nakış Öğretmenliği ile Tekstil Dokuma ve Örgü Öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
İşletmelerde beceri eğitimi sırasında öğrenciler asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere ücret alırlar.İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydanırlar.Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler,
Eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanır.Okulu bitirenler özel sektörde asgari ücretle işe başlamaktadırlar. İleriki yıllarda uzmanlaşma ve işindeki başarısı oranında ücreti artmaktadır.
Kamu kuruluşlarında 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa göre çalışanlar teknik hizmetler sınıfında çalışanların tazminatlarından yararlanabilmektedirler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
-İlgili eğitim kurumları,
-Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
-Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri,
dekoratif sanatlar teknisyeni meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları