TANIM
Çay fabrikalarına ait yaş çay alım yerlerinde, standartlara uygun körpe yaş çay alımını, muhafazası ve fabrikaya nakliyesini sağlayan kişidir.
GÖREVLER
Yaş çay satın alınması işleminde üreticiyle ilk teması çay eksperi yapmaktadır. Bu nedenle kaliteli çay alımı ve işlenmesinde en önemli görev ekspere düşmektedir.
▪ Kaliteli çay bitkisinin yetiştirilmesinde gözetilecek hususlar konusunda üreticileri aydınlatır,
▪ Üreticilerle iyi ilişkiler içerisinde bulunarak talep ve problemlerini fabrika yetkililerine bildirir,
▪ Yaş çay alım yerlerinde görevli diğer elemanların sevk ve idaresiyle, görevlerini talimat hükümleri çerçevesinde yürütmelerini sağlar,
▪ Üreticilerin, alım yerine getirmiş oldukları yaş çayın fabrikada bildirilen yaş çay alımı programı dahilinde satın alır,
▪ Alım yerlerine getirilen çayların sergi bezlerine serilerek karıştırılıp havalandırılmasını sağlar,
▪ Alım yerlerine getirilen çayları, standartlara uygunluğu halinde bekletilmeden satın alır,
▪ Ürünün standartlara uymayan kart, uzun dipli kısımlar ve yabancı bitki artıklarını seçtirerek uygun hale getirildikten sonra satın alır,
▪ Satın alınan çayın kalitesinden sorumlu olur.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Hesap makinesi,
▪ Bilgisayar,
▪ Büro malzemeleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Çay eksperi olmak isteyenlerin;
▪ Biyolojiye ve ekonomiye ilgi duyan,
▪ Bitki yetiştirmekten ve açık havada çalışmaktan hoşlanan,
▪ Başkaları ile işbirliği yapabilen,
▪ Bedence güçlü
kimseler olmaları gerekir.
Görme işitme duyusunda, el ve ayaklarda ileri derecede bozukluk mesleğin yürütülmesini engeller.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Çay eksperleri büroda ve arazide görev yaparlar. Mühendislerle işçiler arasındaki iletişim ve koordinasyonu sağlar. Çalışırken çay üreticileri, meslektaşları ve mühendislerle iletişim halindedirler. İş yerinde hem malzeme, hem de insanlarla ilgilidirler.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, Üniversiteye bağlı Meslek Yüksekokulunun "Çay Eksperliği" bölümünde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
▪ Lise veya dengi okul mezunu olmak,
▪ Meslek liselerinin, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen bölümlerinden mezun olanlar "Çay Eksperliği" önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler.
▪ Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır. Eğitim süresince; mesleğin gerektirdiği nitelikler göz önünde bulundurularak teorik ve uygulamaya yönelik bilgiler verilir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Çay eksperliği önlisans diploması verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Çay eksperliği programını bitirenler; kamu kuruluşlarında tekniker kadrosuyla çalışabilirler. Ayrıca özel kuruluşlarda teknik ara elemanı olarak çalışma şansına sahiptirler. Özel kuruluşlarda denetleyicilik, yöneticilik, üretim gibi görevler üstlenebilirler.
Ülkemizde son dönemlerde uygulamaya çalışılan kamu açıklarının kapatılması ve bütçenin personel giderlerinin asgariye indirilmesi politikaları sonucunda kamu kesiminde iş bulma olanağı azdır. Ancak çay sektörünün devamlılığı ve özel kuruluşlarda çalışma şansının olması nedeniyle, çay eksperliği teknikerlerinin işsizlik riski düşüktür. Çay eksperliğinin başlıca çalışma alanı Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) ve bağlı kuruluşlardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Koşulları uygun olan öğrenciler Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun vermiş olduğu krediden yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonunda kamu kuruluşlarında çalışanlar 10. derecenin 1. kademesinden göreve başlamakta; teknik hizmetler sınıfından ücret almaktadırlar. Bu ücret asgari ücretin 2 katı civarındadır.
Özel kuruluşlarda çalışma durumunda ise alınan ücret işin pozisyonu, teknikerin yeteneği, tecrübesi ve işletmenin büyüklüğüne göre değişmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Çay eksperliği önlisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler, "Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavında (DGS)" başarılı oldukları takdirde; ÖSYS kılavuzunda belirtilen programlara kontenjan dâhilinde dikey geçiş yapabilirler.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
BENZER MESLEKLER
▪ Tütün eksperi,
▪ Fındık eksperi,
▪ Pamuk eksperi.
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
SORUMLULUK
Çay alım yerlerinde birinci derecede her şeyden, mahiyetindeki elemanlardan, çayla ilgili talimatları uygulamaktan sorumludur.
İŞÇİ SAĞLIĞI
İŞ GÜVENLİĞİ
Alım yerindeki tehlikelere karşı dikkatli olmalı, gereken koruyucu tedbirler alınmalıdır.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ KTÜ Rize Meslek Yüksekokulu Çay Eksperliği Programı,
▪ Üniversiteler, Yüksek Öğretim Programları ve Meslekler Rehberi (Prof. Dr. Yıldız Kuzgun) 2000,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
çay eksperi meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları