Birleşen Hacim Oranları Kanunu, ders ve çalışma notu

Birleşen Hacim Oranları Kanunu

BİRLEŞEN HACİM ORANLARI KANUNU

Dalton Atom Teorisi ile Kimya bilim tarihinde çığır açan John Dalton atmosfer olaylarını incelemeye başladı ve bu konu ile ilgili deneyler yaptı.

Aynı yıllarda gazlarla ilgili başka bilim adamlarının da çalışmaları başladı.

1787’de Fransız Fizikçi Jacques Charles yaptığı deneylerde sabit basınçtaki belli bir miktar gazın hacminin sıcaklık  arttıkça arttığını keşfetti.

Gazların bu özelliği Joseph Gay-Lusac’ın da dikkatini çekti ve gazlarla ilgili araştırmalar yaptı. 19. yüzyılın başlarında gazlarla ilgili yapmış olduğu deneylerin sonuçlarını yayımlayan Gay Lussac; Gazların birleşen hacimleri arasındaki oranın gazların birleşen tanecik sayıları arasındaki oranı verdiğini ileri sürdü.

 

Ancak bu teori Dalton tarafından kabul edilmedi. Dalton elementlerin atomik yapılı olduğunu düşünüyor, yapılı olamayacağını söylüyordu. Bundan dolayı suyun oluşma denkleminin şu şekilde olduğunu söylüyordu :

         H          +        O                  →       HO
 1 tanecik             1 tanecik                1 tanecik
 1 hacim               1 hacim                  1 hacim

Dalton bu söylediklerine deneysel verilerle ulaşamadı. Deney sonuçları söylediği oranlarda çıkmadı.

Bu soruna Avogadro açıklık getirdi. İtalyan Fizikçi Amedeo Avogadro , Dalton ve Gay-Lussac yasalarından yola çıkarak gazlarla ilgili yaptığı deneyler sonucu ; gaz halindeki  elementlerin bazılarının atomik yapılı, bazılarının ise molekül yapılı olabileceğini düşündü ve "Aynı sıcaklık ve basınçta, gazların eşit hacimlerinde eşit sayıda atom ve molekül içerir." diyerek,  Avagadro hipotezini ortaya attı ve kimya tarihine bu şekilde molekül kavramı da girmiş oldu.

Bunun sonucu olarak Gay Lussac tarafından ifade edilen ; "Sabit basınç ve sıcaklıkta gazların birleşen hacimlerinin oranı tanecik sayılarının oranını verir." yargısını doğrulanmış oldu. 
     H2(g)     +     Cl2(g)   →     2HCl(g)
   1 tanecik         1 tanecik        2 tanecik
   1 hacim           1 hacim          2 hacim

     N2(g)     +       3H2(g)    →     2NH3(g)
     1 tanecik         3 tanecik       2 tanecik         
     1 hacim           3 hacim         2 hacim  

    2H2(g)     +     O2(g)      →     2H2O(g)
   2 tanecik         1 tanecik       2 tanecik         
   2 hacim           1 hacim         2 hacim

dersimiz.com

Kimya ders notu konu özeti çalışma notları özetler ders anlatım Temel Kimya Kanunları Örnek Sorular Amadeo Avogadro molekül Birleşen Hacim Oranları Yasası Kimya Yasaları