İkiçeneklilerin kabakgiller familyasından, sürüngen gövdeli, bir yıllık, otsu bir bitki (Citrullus vulgaris). Yaprakları geniş, parçalı ve sert, çiçekleri sarı renkli, meyveleri iri, etli, sulu ve çok çekirdeklidir. Anayurdu Kuzey Afrika'dır. Bütün dünyada yetiştirilir. Türkiye'de yetişen başlıca karpuz çeşitleri; kabuğu açık yeşil ve hafif çizgili, eti lezzetli, çok tatlı olan (şeker oranı % 11) "yenidünya"; kalınca kabuklu, siyah çekirdekli, Diyarbakır dolaylarında 20-30 kg. gelenleri yetiştirilen "alaca karpuz"; kabuğu koyu yeşil renkli, uzunlamasına çizgili, dayanıklı "karabuz"; az yetiştirilen kışlık bir çeşit olan "gülle"dir.
