Dante Alighieri Kimdir? Hakkında Bilgi

(1265 Floransa-1321 Ravenna), İtalyan şairi. Asıl adı Durante Alaghieri'dir. Eski ve soylu bir ailedendir. Zamanın ünlü şairlerinden Brunetto Latini'den ders aldı, ayrıca Yunanca ve Lâtince gibi klasik dilleri öğrendi. Dokuz yaşındayken tanıdığı ve dokuz yıl sonra yalnızca bir kez daha gördüğü ve platonik bir sevgiyle bağlandığı Beatrice Portinari, şiirinin büyük esin kaynağı oldu. Başka biriyle evlenen Beatrice'nin yirmi dört yaşındayken ölmesi üzerine, kendini felsefe öğrenimine verdi. O sırada İtalya, "Guelfe" ve "Ghibelline" adlı iki parti arasındaki çekişmenin yol açtığı iç savaşlara sahne olmaktaydı. Floransa'nın yönetimini ele geçiren Guelfe Partisi daha sonra "Aklar" ve "Karalar" olmak üzere ikiye bölünmüştü. Aklar'a katılan Dante (1295), kısa bir süre sonra yüksek görevler üstlendi. 1301 yılı sonlarında, Aklar'ın temsilcisi olarak Papa ile görüşmek için Roma'ya gittiğinde, Karalar bir darbeyle Floransa'nın yönetimini ele geçirdi. Dante yargılandı ve dayanak gösterilmeksizin yolsuzluk yapmakla suçlanarak, yurttaşlık hakları iki yıllığına elinden alındı, yine iki yıl sürgün cezasına çarptırıldı (1302). Bir süre sonra bu ceza "diri diri yakılma" cezasına dönüştürüldü. Dante için, ölünceye dek yurdundan uzak kalmasına yol açan bir sürgün yaşamı başladı. Çeşitli saraylarda geçici sığınaklar buldu, ama bu onun, "başkasının ekmeğinin ne denli tuzlu, onun yanına varmak için çıkılan merdivenlerin ne denli sert" (İlâhi Komedi) olduğunu öğrenmesini engellemedi. Floransa yöneticilerinin af önerisini, kendini aşağılaması demek olacağını söyleyerek geri çevirdi. Öldüğünde Ravenna'daki bir kiliseye gömüldü. Floransalıların, onu yeniden yurduna getirtmek adına yüzyıllar boyunca verdikleri uğraş sonuçsuz kaldı. "İtalya'nın en büyük şairi", "tüm çağların en büyük şairlerinden biri" gibi sıfatlar yakıştırılan Dante'nin, çağını aşmış bir şair olduğu kesindir. Orta Çağ'da yaşamış, ama Rönesans'a giden yolu açanlardan biri olmuştur. Rönesans'ın ana düşüncesini tohum hâlinde onun yapıtlarında bulabiliriz. Ana yapıtlarından biri sayılan "Vita Nuova" (Yeni Yaşam, 1293) Beatrice'ye duyduğu katıksız sevginin öyküsünü dile getiren şiirlerden ve bunları birbirine bağlayan düzyazı yorumlardan oluşur. Dante, sevgilisini Meryem Ana'yla, dinsel tapınmayı insanca sevgiyle özdeşleştirerek, daha bu gençlik yapıtında çağının inanç dogmasını aşmıştır. Dante'nin başyapıtı, aynı zamanda dünya edebiyatının en büyük şiirsel yapıtlarından olan "İlahi Komedi"dir (1307-1321). Alegorik ve öğretici olan bu dinsel destan, Toscana lehçesiyle yazılmış ve İtalyan yazı dilinin temelini oluşturmuştur. "Cehennem", "Araf" ve "Cennet" başlıklı üç bölüme ayrılan yapıtta Dante; aklı, bilimi ve felsefeyi simgeleyen Lâtin şairi Vergilius'un kılavuzluğunda cehennem ve araftan geçer. Buralarda acı içinde kıvranan günahkârları görür. Günahlarını açığa vuran ve pişmanlık getiren Dante'ye cennetin yolu açılır. Burada ona yolu, inancın, dinin, sevginin ve ölümsüzlüğün simgesi olan Beatrice gösterir. Dante cennetin dokuz katını adım adım çıkarak bilgiye ve Tanrısal sevgiye ulaşır. Bu yolculuğu sırasında, ölmüş ünlü kişilerin ruhlarıyla Tanrıbilimsel ve felsefî sorunları tartışır, onlarla kilise, devlet ve İtalya üzerine konuşur. "İlâhi Komedi", ansiklopedik bir biçimde, Orta Çağ'ın edebiyat, kültür, felsefe, Tanrıbilimi, politika, tarih, fizik ve gökbilimine ilişkin tüm bilgilerini içerir. Bu nedenle, bu destan için "sanat yapıtı hâline gelmiş ortaçağ" denebilir.