Delalet Terimi Hakkında Bilgiler
Kılavuzluk, aracılık. İz, işaret.
Söz ile anlam arasındaki bağlantı. Bir sözcüğün okunduğu ya da söylendiği zaman beyinde canlandırdığı anlam. İki başlıkta incelenir:
Sözle alakalı olmayan delâlet (gayr-i lafzi delâlet): Bu da ikiye ayrılır:
Delâlet-i vaz'iyye: Sözcükle anlamı arasında sözle ilgili olmayan çağrışıma dayalı bir bağlantı vardır. Şemsiyenin yağmuru anımsatması gibi.
Delâlet-i akliye: Parçanın bütünü, eserin yayıncısını, kainatın Allah'ı anımsatması gibi.
Sözle alakalı delâlet (Lafz-ı delâlet): Bu da üçe ayrılır:
Delâlet-i mutabıkiye (Uygunluk): Sözün, ifade ettiği şeyin bütününü ifade etmesi. Örneğin ev denince bütün odalarının akla gelmesi gibi.
Delâlet-i tazammuniye: Sözün ifade ettiği şeyin bir bölümünü ifade etmesi. Musluktan çeşme, evden oda gibi.
Delâlet-i iltizamiye: Sözün kendi anlamı için gerekli olan bir başka anlamda kullanılması. Eli açık, gönlü geniş, ağzı sıkı gibi.
gösterme; yol gösterme; kılavuzluk; iz; işaret; aracılık
Benzer Kur’an-ı Kerim Terimleri:
Fâsık: Allah'ın emirlerine aykırı davranan, kötü huylu, kötülük yapmayı alışkanlık haline getiren kimse, günahkâr. Çok yalan söyleyen, başkalarını aldatan. A
Mutlak: Kendi başına var olan, hiçbir şeye bağlı olmayan, bağımsız. Kesinlikle.
Mushaf: Kur’an-ı Kerim’in adlarından biri. Hz. Peygamber’e gelmiş olan vahiylerin tümünün iki kapak arasına konulmuş olan biçimi. Fatiha Suresi’nden Nas Sures
Caiz: Din, yasa, töre, örf, âdet ve törelere göre yapılmasında sakınca olmayan, yapılıp işlenmesine izin verilen. Uygun, yerinde sayılan, yakışık alan.
Mecusî: Mecus dininden olan kimse, ateşe tapıcılık.
Buhran: Ruhi sıkıntı, bir işin, bir olayın geldiği karışık safha, içinden çıkılması zor durum.