Eğitim Sitesi

Ölçü Nedir? Ölçü Hakkında Kısaca Bilgi

Ölçü Terimi Hakkında Bilgiler

Edebiyat Terimi Olarak Ölçü:

1. Sözün birtakım bölümlere ayrılarak, her bölümün hece sayısınca ya da hem sayı hem de hecelerin açıklık kapalılık, uzunluk kısalık yönünden denkliği.

2. Bir şiirdeki dizelerin hece ve durak bakımından denk oluşu.

 

Türkçe-Dil Bilgisi Terimi Olarak Ölçü:

Şiirde, hecelerin sayılarına ya da heceyi oluşturan seslerin uzunluk ve kısalıklarına göre bir düzen oluşturulur. İşte bu düzene ölçü denir.

 

Müzik-Dans Terimi Olarak Ölçü:

Bir müzik parçasının eşit süreli bölümleridir. Bu eşit süreli bölümleri ayıran ve porteyi dikey olarak kesen çizgilerse ölçü çizgileridir. Ölçülerin çeşitleri portenin başına anahtardan hemen sonra konulan rakamlara ölçü gösteren rakamlar denir. Ölçü gösteren rakamlardan alttaki rakam değer parçasını, üstteki ise her ölçüde o değer parçasından kaç tane bulunacağının göstergesidir. Örnek: Dört dörtlük bir ölçünün nota birimi dörtlük olup iki bölüt'e ayrılır. Bir Ölçü'de, dört tane dörtlük oranında nota bulunur. 4/4 sayıları ile gösterilir. Dört Dörtlük Ölçü, dört birimli, ikişerli bir ölçüdür. Altı Sekizlik bir ölçüde ise nota birimi noktalı dörtlüktür. Üç bölüte Bir ölçü içinde, 6 tane sekizlik nota bulunur. 6/8 sayıları ile gösterilir. İki Dörtlük Ölçüde nota birimi dörtlük olan bu sistem iki bölüt'e ayrılır. Bir ölçüde, iki tane dörtlük oranında nota bulunur ve 2/4 sayıları ile gösterilir. Mesure (Fr.).

 

Yapı-Dekorasyon Terimi Olarak Ölçü:

Belirleyici bir kurala göre herhangi bir büyüklüğe sayısal bir değer atanmasıdır. Başlı başına bir disiplini olan ölçü, teknik bilginin en temel ve zorunlu uzantısıdır ve ölçüsüz herhangi bir teknoloji de düşünülemez. Projede ölçü; cisimlerin uzunlukları, genişlikleri ve enlerini anlayabilmemiz için bu boyutlara atanmış sayısal değerdir.

 

Emlak ve Gayrimenkul Terimi Olarak Ölçü:

Kadastro parsellerinin sınırlarının belirlenmesi amacıyla günümüzde elektronik aletlerle yapılan ölçü işlemi.

 

    Benzer Edebiyat Terimleri

    Hilye: Hz. Muhammed'in iç ve dış vasıflarını anlatan yazılar. Kelime, "Süs, ziynet, cevher, güzel yüz, güzellikler" anlamında. Hilyelerde Hz. Muhammed'in göz ve saç rengi, şekli, boyunun uzunluğu, konuşması, sesinin tonu, belli başlı tavrı, bedeni ve diğer maddi özellikleri tanımlanır. Mevlid ve mirâciyeler gibi İslamiyet'in gelişme döneminde ortaya çıktı. Osmanlı döneminde yaygınlaşarak orijinal eserler yazıldı. Hilye ismi de bu dönemde verildi.

    İgare: Bir şairin şirinin bir başka şair tarafından benimsenmesi anlamındaki sirkat'ın türü. Benimsenin şiirde bazı değişiklikler yapılır veya sadece bazı sözcükler alınırsa sirkat, igare (nesh olarak da adlandırılır) olur. Şiirin sözcükleri değil anlamı benimsenmişse ilmâd ya da selh adı verilir. Örnek: Rıza Tevfik'in 1925'te yazdığı Cüniye başlıklı şiirin ilk dörtlüğü: O gece ne kadar güzeldi kâinat Havvâda bir safâ cereyânı vardı Dağlardan taşlardan taşıyordu hayat Guyibâr-I aşkın fezeyânı vardı Nihal Atsız'ın 1933'te yazdığı Dün Gece başlıklı şiirin ilk dörtlüğü: Dün gece ne kadar güzeldi âlem Göklerin şanlı bir mehtâbı vardı Sevdânın topraktan taştığı bu dem Günâh-I aşkın da sevabı vardı

    Falname: Fal ile ilgili kitap. Falın her bir çeşidine göre düzenlenen eserler. Yıldızname, tefe'ülname, hurşîdname, ihtilacname, kıyafetname, kehanetname adlarıyla da bilinirler. Falnameler çokluk manzum yazılırlar. Nesir halinde yazılanlarına genellikle yıldızname denir. Falnameler Kur'ân falı, kur'â falı gibi dallara da ayrılırlar. Kur'a taşları veya bir kağıt üzerine çizilmiş noktalar ve noktaların meydana getirdiği şekilleri konu edinen kur'a falları daha çok Hz. Ali'ye nispet edilir. Edebiyatımızda Cem Sultan'ın Divan'ında yer alan Faly-ı Reyhan-ı Sultan Cem adlı kur'a falı meşhurdur.

    Egzistansiyalizm: Varoluşçuluk.

    Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.

    Online Edebiyat Terimleri Sözlüğü