Kalemtıraş Tığı Terimi Hakkında Bilgiler
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimi Olarak Kalemtıraş Tığı:
Kalemtıraşın madenî bıçak kısmı.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri
Mahlas: Asıl addan başka kullanılan ikinci ada verilen isimdir, şairler şiire başladıkları vakit böyle ikinci bir ad alırlar, onu şiirlerinde kullanırlardı. Devlet memuriyetine girenlerin bazılarına da amirleri tarafından mahlas verilirdi.
Zervarak: Eski kâğıtlar aharlanıp mührelendikten başka bir de üzerlerine altın serpme yapılırdı. Buna zervarak denir. Altın serpme şöyle yapılırdı: Bir fincan içine birkaç tane nohut konur ve bu fincan içine de altın tozu dökülür. Bir kâğıt üzerine zamk sürülür ve ağzına tülbent gerilmiş fincan bu kâğıt üzerinde sallanır. Tülbendin deliklerinden sızan altın zerreleri kâğıt üzerine dökülerek bir tabaka teşkil eder.
Tefe: On tane altın varağa deste, on destesine tefe (veya defe) denir.
Aher (Ahar): Kâğıt terbiyesine verilen isimdir. Şap ve yumurta beyazının karışımından oluşan bir alaşım. Nişasta, yumurta akı, nişadır, kitre, zamk-ı Arabi, üstübeç, beyaz şap, balık tutkalı, un, hatmi çiçeği, taze gül yaprağı, pirinç gibi maddelerden, yapılan ve ham kâğıtların terbiyesinde kullanılan sıvı. Bu maddeler tek tek veya karışık olarak kullanılır. Kâğıt iki şekilde aharlanır : 1 - Ahar yapılacak madde sıcak suda eritilir, kıvamınca karıştırılıp kâğıt buna daldırılır. 2- Sünger veya pamukla ahar kâğıdın üstüne sürülüp kurutulur. Bir kat ahar sürülmüşse tek aharlı; iki veya daha fazla sürülmüşse çift aharlı denir, buna kısaltılarak çiftâli de denilmiştir. Ahar kâğıda iki üç defadan fazla sürülmemelidir, aksi hâlde zamanla çatlar. Ayrıca kâğıda ahar sürüldükten sonra, bir hafta geçmeden kâğıtları mührelemek lâzımdır. Yazıların çeşitlerine göre aharın cinsi değişir. Yalnız bir tarafına yazı yazılacak kâğıtlara (levha) kalın ahar; kitap yapraklarının iki tarafına ince ahar yapılırdı. Kâğıdın cinsine göre birkaç kat sürüldüğü de olurdu. Meşk kâğıtlarına kolaylık olsun diye kalın ahar sürülmüştür. Âhar ve mührelenmiş kâğıtlar, zamana, rutubet, küf ve kitap kurtlarına karşı daha dayanıklıdır. Eskiden en güzel aharlar İstanbul'da yapılmıştır. Beyazıt semtinde, eski Askerî Tıbbiye karşısında aharlanmış, mührelenmiş kâğıtların satıldığı eski kitaplarda kayıtlıdır. Ayrıca hattatların kendi kâğıtlarını aharladıkları da bilinmektedir. Aharlanmış kâğıt mürekkebi emmediği için, yanlış yazıldığında ıslatarak silmek mümkündür. Hattatlar ellerini tükürükleyerek veya yalayarak yanlışlarını düzelttiklerinden «mürekkep yalamak» deyimi ortaya çıkmıştır.
Diğer terim sözlüklerini de inceleyebilirsiniz.
- Üniversite Terimleri Sözlüğü
- Diksiyon ve Hitabet Terimleri Sözlüğü
- Ağız ve Diş Sağlığı Terimleri Sözlüğü
- Fen Bilimleri Terimleri Sözlüğü
- Turizm ve Otelcilik Terimleri Sözlüğü
- Jimnastik (Cimnastik) Terimleri Sözlüğü
- Beyzbol Terimleri Sözlüğü
- Futbol Terimleri Sözlüğü
- Kano Terimleri Sözlüğü
- TERİMLER SÖZLÜĞÜ ANA SAYFA