TANIM
Yaşlı bireylerin yaşlanma ile ortaya çıkan fiziksel, ruhsal ve sosyal yetersizliklerinin azaltılmasına katkı sağlamak amacıyla tıbbi ve sosyal bakım hizmeti veren kişidir.
GÖREVLER
▪ Yaşlı bireylere beslenme, genel vücut temizliği, hareket, uygun yatak pozisyonu vb. temel gereksinimlerini karşılayacak bakım hizmeti verir,
▪ Yaşlının hekim tarafından planlanan tedavisinin uygulanmasını sağlamak için enjeksiyon, pansuman, yara bakımı, sonda bakımı vb. tıbbi girişimleri yapar, ilaç tedavilerini uygular,
▪ Yaşlının tansiyon, ateş, nabız, solunum gibi günlük sağlık göstergelerinin kontrolünü yapar,
▪ Yaşlı bireylere acil durumlarda ilkyardım kurallarını uygular.
▪ Yaşlı bireylerin sosyal yönden desteklenmeleri ve özgüvenlerini kazanmaları için uğraş terapi programları planlar, uygular ve katılımı sağlar,,
▪ Sosyal ve fiziksel rehabilitasyona gereksinimi olan yaşlılara planlanan programların uygulanmasında yardımcı olur,
▪ Yaşlı bireylerin birbirleriyle ve toplumla olan iletişimlerinin artırılmasına yardımcı olur,
▪ Sosyal ve ekonomik yoksunluk içinde bulunan yaşlılara yol gösterici olur,
▪ Yetişkin pedagojisi konusunda kendini yetiştirir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
▪ Bilgisayar, CD, TV, Video, Projeksiyon aleti
▪ Kitap-dergi-broşür hikaye kitapları,
▪ Her türlü ilkyardım araç ve gereç vb.
▪ Her türlü hasta bakım araç gereç ve makine malzeme ve materyal.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Yaşlı bakımı meslek elemanı olmak isteyenlerin;
▪ Yaşlı insanlara hizmet etmeyi seven ve onlarla birlikte olmaktan hoşlanan,
▪ İnsan sağlığı ve biyolojiye ilgili,
▪ Yaşlı ve yakınlarıyla empati kurabilen ve onların duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
▪ Sevecen, hoşgörülü, sabırlı, güleryüzlü,
▪ Bir işi planlayabilen ve uygulamaya koyabilen,
▪ Coşkulu, dikkatli ve işine özen gösteren,
▪ Sorumluluk sahibi, işbirliğine ve kişisel gelişime açık,
▪ Ruhsal ve fiziksel rahatsızlığı olmayan,
kimseler olmaları gerekmektedir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Çalışma ortamları temiz ve oldukça hareketlidir. Gece ve/veya gündüz nöbet şeklinde çalışma olabileceğinden, görev süreçlerinde yoğun stres ve fiziksel yorgunluk olabilir. Her zaman dikkatli olmak zorundadırlar. Çalışırken yaşlıların yakınları, sağlık personeli ve meslektaşlarıyla iletişim halindedirler.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi;
▪ Sakarya Üniversitesi Sakarya Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu,
▪ Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Kahramanmaraş Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu,
▪ Akdeniz Üniversitesi(Antalya) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu,
"Yaşlı Bakımı" ön lisans programlarında verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLMASI GEREKEN DERSLER
▪ Türkçe,
▪ Matematik,
▪ Biyoloji
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
▪ Meslek liselerinin Ebelik, Ebelik-Hemşirelik, Hemşirelik, Laborant, Laboratuvar, Laboratuvar Hizmetleri, Laboratuvar Teknisyenliği, Sağlık, Sağlık Memurluğu, Veteriner-Laboratuvar, Hasta ve Yaşlı Hizmetleri, Yaşlı Hizmetleri bölümü mezunları Yaşlı Bakımı önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge'leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
▪ Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da genel liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kalan kontenjanlara isteklerine ve YGS puanına göre yerleştirilebilmektedirler. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli "YGS-2" puanı almaları gerekir.
▪ Bu eğitimi alabilmek ve uygulamaları icra edebilmek için her türlü koşullarda fiziki ve sosyal performansı gerçekleştirebilecek psikolojik ve bedensel sağlığa sahip ve görev yapabilirliği konusunda sağlık heyeti raporu istenir.
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır.
Öğrenciler eğitim süresince aşağıdaki dersleri alırlar;
1.yıl: Yaşlı Bakımı İlke ve Uygulamaları I, Fizyoloji, Tıbbi Terminoloji, Türk Dili I, Temel Bilgi Tekn. Kullanımı, Anatomi, Farmakoloji, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I, İngilizce I, Psikoloji,
2.yıl, Nörolojik Hastalıklar, Kronik Hastalıklar Bilgisi, Geriatri Pskiyatri, Toplam Kalite Yönetimi, Tıbbi Deontoloji ve Etik, Bulaşıcı Hastalıklar, Mesleki İngilizce, Egzersiz Fiz. ve Yaşlı Jimnastiği, Sosyal Rehabilitasyon ve Uğraş Terapisi
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE -DİPLOMA ÜNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara önlisans diploması verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Gelişen ve değişen Türkiye'de geniş aile yapısından çekirdek aile yapısına geçiş, kadının çalışması gibi sosyal değişimler ailelere çocuk bakımı sorunlarının yanı sıra yaşlı bakımı sorunlarını da getirmiştir. Ülkemizde yaşlı bireyin sağlık-sosyal güvencesine yönelik yasal ve kurumsal destekler oldukça yetersizdir. Bu kurumlar nitel ve nicel özellikleri ile ülkemiz yaşlı ve de sağlık sorunları olan popülasyona hizmet vermede oldukça yetersizdir. Geçmişimiz ve de geleceğimiz olan yaşlılarımızın ilgi ve güvene gereksinimi vardır. Yetişkinimizi emekliliğe, menopoza, andropoza, kayıplara hazırlayan kısacası sağlıklı ve mutlu yaşlılığa hazırlayan ve onların üretkenliklerini sürdürmelerine yardımcı olacak meslek elemanlarına ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Yaşlı bakımı meslek elemanları, bedensel, manevi ve sosyal kayıpların yaşandığı yaşamın üçüncü dönemindeki ana ve babalarımızın, erken emekliye ayrılan çalışanlarımızın yaşlılığa hazırlanmasını, sorunları ile baş edebilmesini öğrenmelerini, yaşam sevincini ve üretkenliğini sürdürmelerini ve yaşama onurlu bir şekilde devam etmelerini sağlarlar.
Yaşlı Bakımı programından mezun öğrenciler, resmi ve özel hastaneler, araştırma ve uygulama hastaneleri ile özel poliklinik, kamu sağlık kuruluşlarının geriatri servislerinde, yaşlı bakım yurtları, huzurevleri, yaşlılar kulübü, yaşlı dinlenme evleri, rehabilitasyon merkezleri ve evde bakım hizmeti veren özel kuruluşlarda görev yapmaktadırlar.
EĞİTİM SÜRECİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Mesleki eğitim süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak koşulları uygun öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünce verilen öğrenci ve harç kredisinden yararlanabilmektedirler.
EĞİTİM SONRASI
Kamu kurumlarında çalışanlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Hükümlerine göre ücret alırlar.
Özel kurumlarda ise genellikle asgari ücretle işe başlarlar. Daha sonrasında alınan ücret deneyim, kişinin yeteneği ile işletmenin yapısına göre farklılık gösterebilmekte, asgari ücretin 2-4 katı arasında değişmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
"Yaşlı Bakımı " önlisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı olmaları halinde Beslenme ve Diyetetik, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Hemşirelik, Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri lisans programlarına kontenjan dahilinde dikey geçiş yapabilirler. Yaşlı Bakımı Meslek elemanı olarak işe başlayanlar başarı durumlarına göre çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda yönetim kademelerinde yer alabilir ya da kendi işyerlerini açabilirler. Konusu ile ilgili tecrübelerinin olması ve kendilerini geliştirmiş olmaları iş bulma imkânına ve iyi ücret almalarına katkıda bulunur.
BENZER MESLEKLER
▪ Hastabakıcısı
▪ Çocuk bakıcısı
▪ Engelli bakıcısı
EK BİLGİLER
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
▪ Meslek elemanları,
▪ Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu ve Akdeniz Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulları web sayfaları
▪ ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2007,
▪ Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
▪ ÖSYM ÖSYS Sınav Kılavuzu 2010,
▪ İzmit Yaşlılar Bakım ve Huzurevi,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri
yaşlı bakımı meslek elemani meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları