TANIM
Basım-yayım sektöründe her türlü materyali kullanarak, müşteri talep ve beklentileri doğrultusunda, gerekli ekipmanları bir araya getirip tasarım, basım ve yayımını yapan kişidir.
GÖREVLER
▪ Müşteri ile görüşerek, müşteri isteklerini belirler ve tasarımını yapacağı konularda bilgi verir.
▪ Kullanılacak baskı tekniğini (tipo, ofset, gravür, serigrafi) belirler.
▪ İşin baskı öncesi film aşamasını takip eder veya organize eder.
▪ İşin hangi makinelerle yapılacağını belirler.
▪ İşin montaj ve kalıp aşamalarını yapar ve organize eder.
▪ Masaüstü yayıncılıkta kullanılan grafik programları ile tasarım yapar.
▪ Baskısı biten işin ciltleme aşamasını düzenler.
▪ Baskısı biten işin sevk ve dağıtım işlerini düzenler.
▪ İşin maliyet hesaplarını yaparak, fiyat çıkartır.
▪ Basılması istenen işin tasarım özelliklerini belirler.
▪ Basılacak olan işin; baskı öncesi, baskı (uygun baskı yöntemi ile) ve baskı sonrası aşamalarını organize eder.
▪ Üretim için gerekli olan malzemelerin tedarik edilmesi için gerekli düzenlemeleri yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Baskı Öncesi;
Bilgisayar
Masaüstü yayımcılık programları
Reprodüksiyon, kalıp hazırlama malzemeleri ile CTP, CTF
Basım alanında;
Baskı yöntemine uygun olarak baskı makineleri, kimyasallar, mürekkep
Baskı sonrası;
Kırım makinesi, giyotin, harman makinesi, dikiş makinesi, kapak takma vb.
Yayımcılık alanında, idari işler için kullanılan bilgisayar paket programları.
Mesleğe ait diğer araç ve gereçler
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Tasarım ve Basım-Yayımcılık teknikeri olmak isteyenlerin;
▪ Basım işlerine ilgi duyan ve estetik görüşe sahip,
▪ El, göz ve parmaklarını eşgüdümlü kullanabilen,
▪ Renkler, çizgiler ve şekilleri ilişkileri algılayabilen,
▪ Ayrıntıları algılayabilen,
▪ Mekanik yeteneğe sahip,
▪ Bilişim teknolojilerine hakim,
▪ Tasarım yeteneği, basım ve teknik becerisi gelişmiş,
▪ Modern iletişim tekniklerinin birey ve kurumlar düzeyinde başarılı bir şekilde uygulayabilen.
▪ Dikkatli, titiz,
▪ Bir işi planlayabilme ve uygulamaya koyabilme özelliğine sahip
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Çalışma ortamı işyerinin büyüklüğüne göre değişmektedir. Tasarım ve basım-yayımcılık teknikerinin çalışmayı seçmiş olduğu bölüme göre koşulları farklılaştırmaktadır. Tasarım alanında çalışanlar bilgisayar başında ilgili programları kullanarak tasarım çalışmaları yapmanın yanında, baskı öncesi işlemleri de yapabilmekte ve film çekimi, montaj, kalıp çekimi işlemlerinin yapıldığı reprodüksiyon atölyelerinde çalışmaktadır. Bu bölümlerde kalıp açma ve film banyo kimyasalları kullanıldığından, havalandırma sistemi olan, aydınlık atölyelerde çalışılmaktadır.
Basım ve baskı sonrası alanında çalışanlar; özellikle basım sırasında kullanılan mürekkep olmak üzere, kalıp temizleme kimyasalları kullanılan, gürültülü ve büyük ebatlı makinelerin olduğu bir ortamda ve genelde ayakta çalışmaktadır.
Yayımcılık alanına yoğunlaşanlar ise masa başında bilgisayar ile çalışmaktadır
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, aşağıdaki meslek yüksekokullarının "Tasarım ve Basım-Yayımcılık" bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının "Basım ve Yayın Teknolojileri" olarak değişmesi nedeniyle, "Tasarım ve Basım-Yayımcılık" adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler "Tasarım ve Basım-Yayımcılık" bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
Mesleğin eğitimi üniversitelere bağlı Meslek Yüksek Okullarının "Tasarım ve Basım-Yayımcılık" programlarında verilmektedir. Bu okullar şunlardır;
Anadolu Üniversitesi (Eskişehir) Porsuk MYO
Dokuz Eylül Üniversitesi, (İzmir) İzmir MYO
Ege Üniversitesi Ege MYO
İnönü Üniversitesi (Malatya) Battalgazi MYO
İstanbul Üniversitesi Teknik Bilimler MYO
Marmara Üniversitesi (İstanbul) Teknik Bilimler
Muğla Üniversitesi (Muğla) Muğla MYO
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (Samsun) Samsun MYO
Selçuk Üniversitesi(Konya) Teknik Bilimler MYO
İstanbul Aydın Üniversitesi, (İstanbul) Anadolu Bil MYO
Yıldız Teknik Üniversitesi (İstanbul)Yıldız MYO
İstanbul Bilgi Üniversitesi (İstanbul) MYO
İstanbul Arel Üniversitesi (İstanbul) MYO
Kadir Has Üniversitesi (İstanbul) Sosyal Bilimler MYO
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
Türkçe,
Sanat Tarihi.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Anadolu Meslek ve Anadolu İletişim Meslek Liselerinin Grafik ve Fotoğraf ile Meslek liselerinin Baskı (Ofset Baskı-Tipo Baskı), Cilt ve Serigrafi,Ciltleme ve Serigrafi, Dizgi, Fotoğraf ve Klişe, Fotoğrafçılık, Grafik ve Fotoğraf/Fotoğraf ve Grafik, Grafik/Grafik Sanatlar,Grafik Tasarım, Klasik Ciltçilik, Matbaa/ Matbaacılık, Ofset Baskı, Ofset Baskı Serigrafi, Reprodüksiyon ve Klişe, Tasarım Teknolojisi/Tasarım ve Teknolojisi, Tipo Baskı, Tipo Baskı Serigrafi, Uygulamalı Resim bölümlerinden mezun olanlar "Tasarım ve Basım-Yayımcılık" ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da genel liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli "Eşit Ağırlıklı (EA-1)" puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitimin süresi 2 yıl olup, teorik ve pratik olarak sürdürülür. 2. yarıyıl sonunda ve 4. yarıyıl sonunda 30 iş günü stajı yapılır. Eğitim boyunca; bilgisayar, temel matbaa eğitimi, yazı tipografisi, baskı öncesi teknikleri, renk bilgisi, genel repro teknolojisi, genel dizgi tekniği, sistem teknolojisi, maliyet, montaj ve kalıp sistemleri, fotografi, kalite ve kontrol, masaüstü yayıncılık, kartonaj ve kutu tasarımı, baskı yöntemleri, grafik tasarım, ofset baskı teknikleri, Işık ve renk bilgisi, basım işletmeciliği ve pazarlama gibi dersler görülür.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
"Tasarım ve Basım-Yayımcılık" eğitimini başarı ile tamamlayanlara "Tasarım ve Basım-Yayımcılık Önlisans Diploması" ve "Tasarım ve Basım-Yayımcılık Teknikeri" ünvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Tasarım ve Basım-Yayımcılık Teknikerleri, her türlü basım ve çoğaltma işleminin yapıldığı matbaa, ciltevi, reklam ajansı, fotoğraf stüdyoları, grafik ajansı gibi işyerlerinde çalışabilirler. Bunlar; kitap, dergi, afiş, broşür, tanıtım yayınları basan özel matbaalar olabileceği gibi, pul, banknot vb.nin basıldığı kamuya ait matbaa veya basımevleri olabilir. Her geçen gün bilgisayarlı ve otomatik makinelerin kullanımının artmasıyla bu alanda çalışacak işgücünün niteliği de önem kazanmaya başlamıştır.
Tasarım ve Basım-Yayımcılık Teknikerleri bağımsız iş yeri açabilme olanakları da vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Meslek eğitimi boyunca isteyen öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen yüksek öğrenim kredisi ile harç kredisinden ve yurtlardan faydalanabilirler.
Bunun yanı sıra eğitim süresince özel işyerlerince sağlanan burs ve kredilerden de yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Kazanç, çalışılan sektör ve işletmeye göre değişmektedir. Kamu sektöründe derece, kıdem ve "teknik hizmetler" sınıfındaki tazminatlara göre ücret alınmaktadır. Bu da asgari ücretin 2 katına yakındır. Özel sektörde ilk işe girişte asgari ücret düzeyinde olan kazanç, 2-6 ay içinde başarı durumuna göre değişmekte olup asgari ücretin 2-4 katı arasında alabilirler.
İş bulma olanakları her yerde vardır. Buna rağmen İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana gibi sektörün daha geliştiği illerimizde iş bulmak daha kolaydır Ücretler daha yüksektir.
Çok fazla sermayeye ihtiyaç duymadan da kendi işini kurma şansı vardır.
MESLEKTE İLERLEME
Mezunlar, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı'nda başarılı oldukları takdirde, "Basın ve Yayın, Fotoğraf, Fotoğraf ve Grafik Sanatlar, Fotoğraf ve Video, Gazetecilik, Görsel İletişim Tasarımı, Görsel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı, Grafik, Grafik Öğretmenliği, Grafik Sanatları, Grafik Tasarım, Halkla İlişkiler ve Reklamcılık, İletişim, İletişim Bilimleri, İletişim Sanatları, İletişim Tasarımı, İletişim ve Tasarım, Matbaa Öğretmenliği, Reklam Tasarımı ve İletişimi, Reklamcılık, Reklamcılık ve Halkla İlişkiler " lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
Bunun dışında çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda yönetim kademelerinde yer alabilirler ya da kendi işlerini açabilirler.
BENZER MESLEKLER
Grafiker,
Matbaa Öğretmeni,
Serigrafi Teknikeri,
Fotoğrafçı,
Matbaa Teknikeri.
EK BİLGİLER
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
▪ Selçuk Üniversitesi Teknik Meslek Yük.Okulu
▪ Anadolu Üniversitesi Porsuk MYO Tasarım Basım ve Yayıncılık Programı
▪ Selçuk Üniversitesi Basımevi,
▪ T.C. MEB MEGEP Tanıtım Modülü -Ankara 2008
▪ Meslek elemanları,
▪ ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2008,
▪ Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
▪ ÖSYM ÖSYS Sınav Kılavuzu 2010,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri
Tasarım Ve Basım-Yayımcılık Teknikeri meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları