MEYVE VE SEBZE İŞLEME TEKNİKERİ
Meyve ve sebze işletmelerinde fiziksel ve kimyasal aşamalardan geçirilerek yeni bir ürün elde edilmesi safhasına kadar süren etkinliklerde ara eleman olarak çalışan kişidir.
GÖREVLER
▪ Meyve ve sebzelerin doğal ve yapay yollardan kurutulması,
▪ Meyvelerin suyunu çıkarma, karbonlama ve şişeleme işlemlerinin yapılması,
▪ Meyve ve sebzelerin dondurularak korunması ve uygun ortamlarda çözülmesi,
▪ Salça, turşu, marmelat, reçel, meyve suyu özü gibi ürünlerin elde edilmesi işlemlerinin gıda teknolojisinin gereklerine göre gerçekleştirilmesi,
▪ Elde edilen ürünlerin en uygun biçimde ambalajlanması işlerinde görev alan meslek elemanıdır.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Meyve ve sebzeleri işlemek ve ambalajlamak için çeşitli makineler,
▪ Çeşitli tornavida ve anahtar takımları,
▪ Perçinleme araç-gereçleri,
▪ Kaynak araç-gereçleri,
▪ Lehimleme araç-gereçleri,
▪ Soğutma sistemleri,
▪ Isıtma sistemleri,
▪ Doğal ve yapay kurutma araç-gereçleri,
▪ Çeşitli kimyasal maddeler,
▪ Çeşitli ambalajlama maddeleri,
▪ Etiketleme aracı,
▪ Presler,
▪ Filtrasyon sistemleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Meyve ve sebze işleme teknikeri olmak isteyenlerin;
▪ Kimya ve biyolojiye ilgili ve bu konularda başarılı,
▪ Renk algısı, tat ve koku alma duyuları gelişmiş,
▪ Yeniliklere açık ve yaratıcı,
▪ Başkaları ile işbirliği yaparak çalışabilen,
▪ Ekonomi ve ticarete ilgili
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meyve ve sebze işleme teknikerleri ya kendilerine ya da başkalarına ait, fabrika veya atölyelerde çalışırlar. İşyeri gürültülü, nemli, kokulu bazen de soğuktur. Tekniker gıda mühendisi ile teknisyen ve işçiler arasında iletişimi ve eşgüdümü sağlar. Çalışmalar sırasında maddelerle (yaş, kuru meyve sebze), makinelerle ve insanlarla ilgilidir. Çalışırken üreticilerle, çeşitli kooperatif yöneticileriyle iletişimde bulunurlar.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi yer alan üniversitelere bağlı meslek yüksek okullarının "Meyve - Sebze İşleme Teknolojisi" programlarında verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
▪ Lise veya dengi okul mezunu olmak,
▪ Meslek liselerinin, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen bölümlerinden mezun olanlar "Meyve - Sebze İşleme Teknolojisi önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler.
▪ Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitiminin süresi 2 yıldır.Eğitim süresince yıl ve dönem itibari ile şu dersler okutulmaktadır. Ayrıca öğrencilerin işletmeleri tanıması, iş ortamına hazırlanması amacıyla 3 aylık bir staj uygulanmakta ve değerlendirilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Eğitimini başarı ile tamamlayanlar "Meyve-Sebze İşleme" önlisans unvanı verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meyve ve sebze işleme teknikeri mevsimlik veya sürekli olarak çalışan ve gıda maddeleri üreten, meyve-sebze işleyen fabrikalarda (Meyve Suyu Fabrikası, Salça Fabrikası, Turşu Fabrikası, Reçel, Marmelat İmal Fabrikaları, İncir, Kuru Üzüm, Fındık İşleme Atölyeleri gibi), küçük aile işletmelerinde, satış birimlerinde çalışabilmektedirler.
Mezunların iş bulma olanakları oldukça fazladır. Çünkü öğrencilere staj yaptıkları işletmelerden talep gelmektedir.
Toplumdaki gelişmeye paralel olarak hazır gıdalara duyulan gereksinim doğrultusunda; işletmelerdeki iş olanakları arttığı gibi kendi işyerlerini kurma olanakları da vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Bu meslekte eğitim süresince staj dönemi hariç herhangi bir ücret kazanılması olanaklı değildir. Ancak, çeşitli kamu, özel kurum ve kuruluşlardan karşılıklı veya karşılıksız kredi, burs alınabilir. İkinci sınıf sonunda yapılan staj süresince de belli bir miktarda ücret alınabilir.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrası ise çalışılan kurum ve kuruluşların ücret politikaları değişiklikler göstermektedir. Daha çok özel sektörde çalışmakta ve asgari ücretin yaklaşık 1.5-2 katı maaş almaktadırlar.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Meyve ve sebze işleme önlisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler, "Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavında (DGS)" başarılı oldukları takdirde; ÖSYS kılavuzunda belirtilen programlara kontenjan dâhilinde dikey geçiş yapabilirler.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meyve ve sebze işleme teknikeri olarak çalışan kişinin mesleki açıdan yükselebileceği alan yoktur. Çalıştığı işletmenin durumuna göre idari pozisyonlara gelebilir.
BENZER MESLEKLER
▪ Gıda Mühendisliği,
▪ Fermente Ürünler Teknikerliği,
▪ Besin Endüstrisi Teknisyenliği,
▪ Besin Teknolojisi Teknisyenliği.
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ "Ege Üniversitesi 1992-1993" Ege Üniversitesi Basımevi Bornova-İzmir/1991,
▪ Yıldız KUZGUN: "Üniversiteler Yüksek Öğretim Programları ve Meslekler Rehberi" ÖSYM-AGB Yayını No:0015, Mayıs-1989-ANKARA,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
meyve ve sebze işleme teknikeri meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları