MARANGOZ
Ahşap malzemeleri, isteğe göre işleyerek ve şekillendirerek, binalarda gerekli yerlere yerleştiren veya ahşap eşya yapan kişidir.
GÖREVLER
Amaca uygun olarak kullanılacak malzemeleri seçer,
▪ Binaların; pencere, kapı, dolap gibi kısımlarını; masa, sıra gibi eşyaları; gemi, sandal gibi ulaşım araçlarının ağaç ve ağaç ürünleri aksamını yapar,
▪ Çeşitli marangoz alet, makine ve tezgahlarını kullanarak, kesme, oluk açma, oyma, rendeleme ve zımparalama gibi düzeltme işlemlerini uygular ve tutkal, vida, çivi gibi malzemeleri kullanarak işlenmiş parçaları birleştirir,
▪ Çatı kirişleri, parke gibi ağaç taban döşemeleri, bölmeler, pencere çerçeveleri, kapı kasaları, merdiven gibi, önceden hazırlanmış ağaç işlerini tamir eder.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Şerit testere, daire testere, planya, kalınlık ve freze makineleri,
▪ Keser, çekiç, rende, testere, törpü, matkap, zımpara gibi elektrikli ve mekanik el aletleri,
▪ Ölçü aletleri (metre, su terazisi, kumpas),
▪ Ağaç hammaddesi, ahşap malzemeler ile boya, vernik, tutkal, vida ve benzeri marangoz malzemelerini kullanır.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Marangoz olmak isteyenlerin;
▪ Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme yeteneği yüksek,
▪ Gözlerini ve ellerini eşgüdümle kullanabilen,
▪ Uzun süre ayakta duracak ve fiziksel güç sarf edecek kadar bedence sağlam,
▪ Dikkatli ve titiz,
▪ Yönergeleri anlayabilen ve izleyebilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Marangozlar ağaç işleri fabrikalarında ve atölyelerde görev yaparlar. Çalışma ortamı talaş tozları, cila kokusu ile yüklü ve oldukça gürültülüdür. Marangozlar genellikle ayakta, bazen eğilerek çalışırlar, yapılan işin monte edilmesi sırasında binalarda görev yaparlar.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı mesleki eğitim merkezlerinin "Marangoz" meslek dalında verilmekte iken, Modüler program çalışması sonucu "Marangoz" meslek dalı adı altında eğitim verilmemektedir. Bu nedenle D Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler "Marangoz" eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
▪ En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
▪ 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
▪ Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
▪ Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir.
▪ Endüstri pratik sanat okulları ve yetişkinler teknik eğitim merkezleri tarafından sunulan mesleki eğitimden en az ilköğretim okulu mezunu olanlar faydalanabilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
▪ Mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 3 yıl, lise ve daha üst düzeyde genel eğitimden sonra ise 1,5 yıldır.
▪ Endüstri pratik sanat okulları ve yetişkinler eğitim merkezlerinde ise eğitim süresi 1 yıldır.
▪ Teknik liselerde 4, endüstri meslek liseleri ve çok programlı liselerde eğitim süresi 4 yıldır.
▪ Eğitim süresince; Marangozluk alet, tezgah ve makinelerinin kullanımı ile bir ürünün imaline yönelik konularda teorik ve pratik olarak dersler verilir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları durumunda "Kalfalık Belgesi" ve unvanı verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Marangozların, kamu ve özel sektöre ait marangozhanelerde ve mobilya atölyelerinde; kereste, yonga levha, parke ve benzeri ağaç işlerine yönelik üretim yapan fabrika ve tesislerde; inşaat, tersane gibi iş piyasasının çeşitli dallarında çalışma alanları bulunmaktadır. Kanunlarla belirlenen şartları yerine getirmeleri durumunda, kendi işyerlerini de açabilirler.
Marangoz olarak iş bulma olanağı oldukça fazladır.
Mesleki eğitime, bayanların alınmaları söz konusu olmakla birlikte bayanlar, çalışma ortamının koşullarına bağlı sebeplerden ötürü, iş hayatında çok düşük oranda yer almaktadırlar.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Marangoz olarak işe ilk başlanıldığında asgari ücret üzerinden bir kazanç edinilmektedir. Bu kazançta, tecrübe arttıkça ve işteki pozisyonu, çalışılan yerin yapısı ve büyüklüğüne göre 1,5-2 kat artış olabilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur. Doğrama, cila, pres, dekorasyon, eşya ve mobilya imalatı, ağaç döşemeleri veya binalara ait ağaç işleri gibi alanlardan birinde uzmanlaşabilirler.
BENZER MESLEKLER
Mobilyacılık,
Doğramacılık,
Ağaç oymacılığı,
Mobilya üst yüzey işlemciliği.
EK BİLGİLER
SORUMLULUK
Kullanılan malzemenin israf edilmemesinden, işin istenildiği şekilde, zamanında tamamlanmasından, çalışılan yerin temizliğinden, kullanılan alet makine ve tezgahların günlük bakımından sorumludur.
İŞ GÜVENLİĞİ
Dikkatsiz çalışma halinde el ve parmakların elektrikli veya mekanik aletlere kaptırılması tehlikesi vardır.
Çeşitli el aletleri ile çalışılırken kesik, ezik, sıyrık, çizik, kırık ve hafif yaralanmalara maruz kalınabilir.
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ 3308 Sayılı Kanun,
▪ Çıraklık eğitimi program kitapçığı,
▪ "Çıraklık ve Yaygın Eğitim Faaliyetleri" Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara-1999,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
marangoz meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları