TANIM
Isıtma ve soğutma yöntemlerini uygulayarak metallerin mekanik, fiziksel ve/veya kimyasal özelliklerini geliştiren kişidir.
GÖREVLER
Isıl İşlem Teknisyeni, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, - İş Organizasyonu yapar. -İşçi sağlığı ve iş güvenliği için gerekli önlemlerin alınmasını sağlar.
-Teknik resim ve operasyon planına göre yapılacak ısıl işlemleri belirler.
-Yardımcı elemanlara iş dağılımı yapar,
-Sarf malzemelerin stoğunu takip eder,
-Prosesin devamlılığını kontrol eder,
-İş kayıtları tutar,Tavlama yapar
-Sementasyon / Nitrasyonla yüzey sertleştirme yapar,
-İndüksiyonla yüzey sertleştirme yapar,
-Meneviş yapar.(Sertleştirilmiş takım/kalıbı çelik kalitesine göre 150-675 derecede tekrar tavlama işlemi)
-Fırın/tezgâhların bakımını yapar,
- Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütür,
- Teknik resim çizer,
- Demirci ocağında şekillendirme işlemini yapar,presler kullanarak parçaların kalıp içerisinde şekillendirilmesini yapar.Metal yüzeyleri temizler ve parlatır,Metal yüzeyleri macunlar ve boyar, Malzeme muayeneyöntemleriniuygular,Sertlik ölçme işlerini yapar,Sıcak şekillendirmeişleriniyapar, Bilgisayar destekli çizim yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Araçlar, Makine ve Ekipmanlar: Anahtar takımı, ayna sulama presi, balyoz, baret, bek (brülör), çatlak kontrol cihazları, çekiç, deformasyon önleyici aparatlar (malafa), fırınlar, forklift, gözlük, İndüksiyon tezgahı, indüktör, Isıtıcı, iş arabası, iş elbisesi, iş eldiveni, izolasyon malzemesi, jeneratör, kanca, karbondioksit (CO2), karbosensörler, kaynak makinesi, kepçe, kesme taşı, kıskaç, kumlama makinesi, kumpas, malzeme taşıyıcılar, manyetik karıştırıcı, metal kesme makinesi, metre, mikroskop, nem ölçer, oksi-asetilen takımı, paletler, pense, pirometre sertlik ölçme (cihazları, uçları, ölçme) sıcaklık aletleri, soğutma tankları, spiral motoru ve taşı, sulama tankları, tornavida takımı, tuz banyosu potaları, vinç, yağ alma makineleri, yangın söndürme cihazı.
Gereçler (Malzemeler) olarak: Bakır profil, çelik granül, fuel oil, grafit, ısıl işlem konsantresi, ısıl işlem tuzları, ısıl işlem yağı, kaynak elektrodu, koruyucu pasta, mazot, proses gazları - amonyak, proses gazları - azot, proses gazları - doğal gaz, proses gazları - lpg, proses gazları - metanol, proses gazları - propan
sertleştirme suyu, siyahlaştırma konsantresi, sulama suyu, tavlı tel, yıkama malzemeleri, zımpara gibi malzemeleri kullanır.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Isıl İşlem Teknisyeni olmak isteyenlerin,
- Görsel ve işitsel belleğe sahip,
- Dikkatli,
- Ayrıntıları algılayabilen,
- Şekil, Uzay İlişkilerini ayırt edebilen,
- Çizim yeteneği gelişmiş,
- Görme ve işitme işlevlerini tam olarak yerine getiren,
- Dokunma duyuları gelişmiş,
- El ayak ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
- Denge yeteneği gelişmiş,
- Temel Matematik, fizik, malzeme ve işleme bilgisine sahip,
- Yaratıcı, sorumluluk sahibi, sabırlı, temizlik kurallara uyan,
- Bir işi planlayabilen ve uygulamaya koyabilen,
- Ekip çalışmasına yatkın,
- Tertipli ve düzenli,
- Uzun süre ayakta kalabilen kişiler olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Isıl İşlem Teknisyenleri, fabrika ve atölyelerde çalışırlar. Çalışma ortamı sıcaktır. Biçimlendirme atölyeleriyle ısıl işlem, malzeme muayene ve sertlik ölçme atölye ortamları birbirinden farklılıklar arz eder. Sıcak biçimlendirme, Isıl işlem atölyeleri kapalı, nispeten gürültülü ve sıcaktır. Tek başına bir atölye olduğu gibi büyük makine fabrikalarının bir bölümü şeklinde de olabilir. Malzeme muayene ve sertlik ölçme laboratuar ortamında gerçekleştirilir. Sıcak biçimlendirme ve ısıl işlem atölyelerinde yüksek sıcaklık ve güçlü makinelerde çalışıldığı için çok dikkatli olmak ve emniyet tedbirlerini eksiksiz almak gerekir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Isıl İşlem Teknisyenliğinin eğitimi, endüstri meslek liselerinde, teknik liseler ile Anadolu meslek liseleri ve Anadolu teknik liselerinde Metal Teknolojisi alanı "Isıl İşlem " dalında verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Matematik,
- Fen Bilgisi,
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Meslek lisesine girebilmek için ilköğretim mezunu olmak,
- Anadolu Meslek/ Anadolu Teknik Liselerine girebilmek için ise ayrıca Milli Eğitim Bakanlığınca merkezi sistemle yapılan "Seviye Belirleme Sınavı" nda başarılı olmak gerekmektedir.
- Ortaöğretim kurumlarında, ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10. sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden başlayarak ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar, öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere sıralandıkları listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Ortak eğitimin yapıldığı 9. sınıfın sonunda meslek lisesine geçiş yapan öğrencinin alanı belirlenir. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. 11. ve 12. sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır.
Eğitim süresince,
Ortak Dersler: Dil ve Anlatım, Türk Edebiyatı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Tarih, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, Coğrafya, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, Sağlık Bilgisi, Felsefe, Yabancı Dil, Beden Eğitimi, Milli Güvenlik Bilgisi, Trafik ve İlkyardım gibi dersleri almaktadırlar.
Alan Ortak Dersleri: Teknik Resim, Temel Metal Şekillendirme, İşletmelerde Beceri Eğitimi, Elektrik Ark Kaynağı 1-2 , Oksi-Gaz Kaynağı, Malzeme Muayene, Metal Yüzey İşlemleri, Sıcak Şekillendirme, Soğuk Şekillendirme, Bilgisayar Destekli Çizim, Isıl İşlem, Çelik Yapılandırma gibi dersleri almaktadırlar.
Ayrıca bu bölüm öğrencilerinin 300 saat staj yapma zorunluluğu vardır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
-Mezun olunan Mesleki ve Teknik Ortaöğretim programına ait diploma ve "Teknisyen" unvanını alırlar.
-Ustalık belgesinin yetki ve sorumluluklarını taşıyanlara mesleklerinde bağımsız "İşyeri Açma Belgesi" verilir.
- Mezunlar istedikleri takdirde "Ustalık Belgesi" de alabilirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslek elemanlarının çalışma alanları genelde küçük ve orta ölçekli işletmelerdir. Kamu ve Özel kuruluşlara ait atölye ve fabrikalarda iş bulma olanakları mevcuttur. Çeşitli makine parçalarının farklı ısıl işlemlere tabi tutulması (sertleştirilmesi ve yumuşatılması vb.) ve her türlü sıcak kalıp dövmeciliği yapılan işletmelerde iş bulma olanakları vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
- 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince işletmelerde staj yapan öğrencilere, stajyerlik dönemi boyunca asgari ücretin % 30 undan az olmamak üzere ücret verilmektedir.
- İşletmelerde staj yapan öğrenciler, iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilir.
- Bütün öğrenci haklarından faydalanırlar.
- Staj gördükleri işletmelerin sosyal olanaklarından faydalanırlar.
EĞİTİM SONRASI
- Eğitim sonunda kamu kuruluşlarında göreve başlayanlar 657 sayılı devlet memurları kanunu kapsamında derecesine göre ücret alırlar.
- Özel kuruluşlarda çalışanlar ise işin niteliği, tecrübesi, iş yerine uyumu ve işletmenin büyüklüğüne göre asgari ücretin 2 - 3 katı ücret almaktadırlar.
MESLEKTE İLERLEME
Meslek Liselerinin "Metal Teknolojisi" alanı Isıl İşlem dalından mezun olanlar istedikleri takdirde; Alternatif Enerji Kaynakları Teknolojisi, Elektrik Enerjisi Üretim İletim ve Dağıtımı, Endüstriyel Kalıpçılık, Gemi Makineleri İşletme, Grafik Tasarımı, İş Makineleri Operatörlüğü, Makine, Mekatronik, Metalürji, Otomotiv Teknolojisi, Oto Boya ve Karoseri, Raylı Sistemler Makine Teknolojisi, Sondaj Teknolojisi, Kaynak Teknolojisi ve Tahribatsız Muayene Tarım Makineleri, Tarımsal Ürünler Muhafaza ve Depolama Teknolojisi önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim başarı puanları, okul türleri, METEB'leri ve mezuniyet yılları dikkate alınarak programların kontenjanları dahilinde yerleşebilirler.
Ayrıca mezunlar ÖSYM tarafından yapılan YGS'ye girip başarılı oldukları taktirde üniversitelerin, Teknoloji Fakülteleri bünyesinde yer alan Metalurji ve Malzeme Mühendisliği programlarını tercih ederlerse ilgili puanları ve program kontenjanları dikkate alınarak yerleştirilebilirler.
Çalıştığı kurum, kuruluş ve işletmelerde ustabaşı ve şef olabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Kaynakçılık
- Çelik Konstrüksiyon
- Metal Doğramacılık
EK BİLGİLER
MESLEĞİN GELECEKTEKİ DURUMU:
Türkiye'de Isıl İşlemcilik mesleği, hali hazırda küçük ve büyük ölçekli işletmelerde yapılmaktadır. Gelecekte imalat sanayiindeki küçük ölçekli işletmelerin birleşerek orta ölçekli işletmelere dönüşmesi eğilimi bu alandaki meslek elemanına olan talebi artıracaktır.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- Meslek lisesi öğretmenleri,
- 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu",
- Meslekî ve Teknik Eğitim Yönetmeliği,
- Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği,
- www.megep.meb.gov.tr,
- ÖSYM 2010 ÖSYS Sınav Kılavuzu.
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr,
- Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/,
- Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri
ısıl işlem teknisyeni meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları