TANIM
Yüksek fırından gelen sıvı piki (dökme demiri), istenilen kalitede çeliğe dönüştürmek için gerekli işlemleri yapan kişidir.
GÖREVLER
▪ Ocaktan alınan ergimiş madeni, potalar vasıtasıyla döküm mahalline taşır,
▪ Potalar üzerindeki cürufu alır,
▪ Derecelerdeki tutucu yollukları tutuşturur,
▪ Madeni belli bir yükseklikten belli bir kalınlıkta ve seri olarak kalıba döker,
▪ Konvektörden çıkan artık maddeleri temizler.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Konvektör,
▪ Pota ve tandişler,
▪ Kireç, ferro alyaylar, hurda, sıvı pik,
▪ Döküm kalıpları,
▪ Gezer pota kumanda tablası,
▪ Vinç sapanı,
▪ Ergimiş metal malzemeler,
▪ Gözlük.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Dökümcü olmak isteyenlerin,
▪ Bedenen güçlü, dayanıklı, ayakları ve kolları sağlam,
▪ Ellerini ustalıkla kullanabilen,
▪ Göz-el eşgüdümü ve tepki hızı yüksek,
▪ Alet, makine ve metallerle çalışmaktan hoşlanan
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Çalışma ortamı kimyasal gazlı, tozlu ve nemlidir. Çalışırken alet, malzemelerle ve metallerle uğraşılır.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi; yeterli sayıda müracaat olması durumunda mesleki eğitim merkezlerinin ""Metalurji" alanı "Döküm" dalında, kalfalık ve ustalık eğitimleri verilmektedir.
Ayrıca mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumların aynı alan ve meslek dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için,
▪ En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak,
▪ Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
▪ 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
▪ Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 3 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1,5 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler.
Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri:
Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır.
Meslek derslerinde; kullanılan makine, teçhizat, araç-gerecin tanıtılması, tekniğe uygun olarak kullanılması, bunların temizlik ve bakımlarının yapılması, norm yazı yazma, serbest elle ve takım kullanarak mesleği ile ilgili çizimlerin yapılması, çizimi tamamlanmış plan ve projelerin okunmasının yanı sıra, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği hakkında da bilgiler verilmektedir.
Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde "Kalfalık Belgesi" ve "Kalfa" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslek ile ilgili hem kamu hem de özel sektörde iş bulma olanağı olup, erkeklere özgü bir meslektir. Meslekle ilgili maden cevherinin çıkarıldığı yerlere yakın ve belirli bölgelerde toplanmış durumdadır. Oldukça ağır iş koşulları olması sebebiyle meslek elemanları zor yetişmektedir.
Meslek elemanlarının başlıca çalışma alanları:
▪ Demir Çelik Sanayii,
▪ Haddehaneler,
▪ Dökümhanelerdir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Meslek elemanları asgari ücretin 3-4 katı oranında kazanç temin edebilmektedirler.
Alınan bu ortalama ücret işyerinin kapasitesine, iş yoğunluğu ve ilgili meslek elemanının iş başarısı ve tecrübesine göre artabilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER
▪ Haddeci
▪ Dökümcü
EK BİLGİLER
İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ
İşçi sağlığı ve güvenliği yönünden;
Isıtma sırasında sıcak malzemeyle çalışırken ciddi yanık ve yaralanma türünden kazalara uğrayabilirler.
SORUMLULUK
Makine takım ve donanımlarının doğru çalıştırılıp kullanılmasından, küçük onarım ve malzemenin ekonomik kullanımından sorumludurlar.
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ 3308 Sayılı Kanun,
▪ Çıraklık Eğitim Program kitapçığı,
▪ Metal- İş Gruplandırma Sistemi,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
dökümcü meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları