Eğitim Sitesi

Açıklamalı Türkçe Deyimler Sözlüğü, Örnek Cümlelerle

Örnek Cümlelerle Açıklamalı TDK Türkçe Deyimler Sözlüğü, Deyimlerin Anlamları

Deyimler Hakkında Bilgi:

Deyim Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Deyimler ile ilgili bazı tanımlamalar;

- Genellikle gerçek anlamından az çok ayrı bir anlamı olan, ilgi çekici bir anlatımı bulunan, ifadeyi daha zengin kılan, iki veya daha fazla kelimeden meydana gelen, kalıplaşmış söz topluluklarına "deyim (tabir)" denir.

 

- Genellikle gerçek anlamından az çok ayrı, ilgi çekici bir anlam taşıyan kalıplaşmış söz öbeği, tabir. (TDK)

 

- İki veya daha fazla kelimeden meydana gelen, çoğunlukla kendi öz anlamının dışında yeni bir anlam veren yazıyı ya da konuşmayı daha da güzelleştiren söz bölümüne deyim denir. (Yusuf Ziya Bahadınlı)

 

- İfadeyi zenginleştirmek, kuvvetlendirmek, renklendirmek için oluşturulmuş, klişe hâline sokulmuş sözlere deyim denir. (Hilmi Soykut)

 

- Çekici bir anlatım kılığı taşıyan ve çoğunun gerçek anlamından ayrı bir anlamı bulunan, kalıplaşmış sözcük topluluklarına deyim denir.(Ömer Asım Aksoy)

 

Deyimlerin ortak özellikleri genel olarak şöyle listelenebilir;

 

Deyimler ve atasözlerinin benzer yönleri:

1. Kalıplaşmış sözlerdir, kelime dizilişleri değiştirilemez.

2. Her ikisinde de kelimelerde mecaz, istiare, kinaye vardır.

3. Ses, söz ve anlatım sanatlarından yararlanılmıştır.

4. Topluma mal olmuş sözlerdir.

5. Ustaca ve bilgece söylenmiş sözlerdir.

6. Sözdeki kelimelerin eş anlamlısını kelimenin yerine koymak olumlu bir sonuç vermez, sözü bozar.

7. Biçim yönünden birbirlerine benzerler.

8. Özlü sözlerdir.

 

Deyimler ve atasözlerinin farklı yönleri:

1. Deyimlerin amacı bir durumu ya da kavramı özel bir kalıp içinde ilgi çekici biçimde bildirmektir.

2. Deyimlerin mecazlı anlamı vardır.

3. Deyimlerin öyküsü, efsanesi kaynağı genellikle vardır.

4. Deyimleri anlatım kalıbı olarak görebiliriz.

5. Deyimlerde kesin hüküm, kural, yargı, öğüt, yol göstericilik yoktur. Bunun için genel kural oluşturmazlar.

Deyimler hakkında detaylı bilgi için devamını okuyun

Türkçe Atasözleri Sözlüğü İçin Buraya Tıklayın

Türkçe Deyimler Sözlüğüne Yeni Eklenen Deyimler:

Konularına Göre Türkçe Deyimler:

- esmek    - dönmek    - asmak    - aşmak    - koşmak    - kaymak    -    - kış    - kalbur    - süpürge    - hız    - büyümek    - kaş    - oturmak    - plan    - ün    - un    - tembellik    - koymak    - çekmek    - saz    - kutu    - şapka    - çarşamba    - kepçe    - kıl    - bırakmamak    - gelecek    - osuruk    - cam    - çam    - boya    - yel    - güzel    - üstüne    - çorba    - asker    - tokmak    - devlet    - atmak    - yakmak    - balık    - güven    - rüya    - bacak    - telaş    - ok    - değer    - gözyaşı    - dil    >> Tüm Konular

Türkçe Deyimler Sözlüğünde Son Arama Kayıtları:

- karında zil çalmak - Başından deffetmek - ayak direek - Eli koluna bağlı - Sırtını sıvaslamak - Burundan fitil fitil getirmek - Zekayı yutmak - kalu beladan beri - Açık insan olma - İşu yokuşa sürmek - Ayağımın tozuyla - Yemede yaninda yat - Kara gün costu - ayak dirmek - avcu nun içi gibi bilmek - Çorbada maydonozu bulinmak - tekkeden süt çıkarım - başına declet - zamanını kollayıp - diken üstüne oturmak

Deyimler sözlüğünde açıklamaları ve örnek cümlelerle 21580 deyim kayıtlıdır.