I. ve II. Meşrutiyet Dönemlerinin Karşılaştırması, ders ve çalışma notu

I. ve II. Meşrutiyet Dönemlerinin Karşılaştırması

 I. ve II. Meşrutiyet Döneminin Karşılaştırması

Padişah;

I. Meşrutiyet

• Yaptıklarından sorumlu değildir.
• Meclisi fesh etme yetkisine sahiptir.
• Mebusan Meclisi başkanını ve Ayan Meclisi üyelerini seçme yetkisi vardır.
• Yasama ve yürütme yetkisine sahiptir.

II. Meşrutiyet

• Padişahın mecliste anayasaya uyacağına dair yemin etmesi kuralı ile anayasaya bağlanmıştır.
• Meclisi feshetme yetkisi zorlaştırılmıştır. (İttihat ve Terakkinin önerisi ile 1915 anayasa değişikliğinde bu yetki iade edildi.)
• Padişaha mutlak veto yetkisi veren 54. madde değiştirilmiştir.

Yasama;

I. Meşrutiyet

• Yetkiler padişahta toplanmaktadır.
• Mebusan Meclisini ilgilendiren konular padişahın izniyle bu mecliste görüşülmektedir.
• Mebusan Meclisi üyeleri kanun teklifinde bulunamaz, kanunları oylayamaz ve kanun tasarılarında değişiklik yapamaz.

II. Meşrutiyet

• Yasama yetkisi meclise geçmiştir.
• Kabinenin sadece parlamento önünde sorumluluğu esası benimsenmiştir.
• Yasaların yapılması ve anlaşmamaların akdi de parlamentonun kontrolündedir.
• Yasaların yapılması Mebusan Meclisi ağırlıklı olmak üzere Ayan Meclisi ve padişah arasında paylaştırılmıştır.

Yürütme;

I. Meşrutiyet

• Hükümet üyelerini padişah belirler.
• Hükümet üyeleri padişaha karşı sorumludur.

II. Meşrutiyet

• Şeyhülislam ve sadrazamın belirlenmesi padişahın seçimine bırakılırken bakanların tespiti sadrazama verilmiştir.
• Yürütme yetkisi hükümetin eline geçmiştir.

Meclis;

I. Meşrutiyet

Mebusan;

• Maliye ile anayasa değişikliklerini  tartışma ve kabul etme ile bütçeyi onaylama haklarına sahiptir.
• Danışma meclisi durumundadır.
• Meclis başkanını padişah belirler.

Ayan;

• Mebusan Meclisinden çıkan yasaları reddetme hakkına sahip olan organdır.
• Üyelerini padişah seçer.

II. Meşrutiyet

Mebusan;

• Meclisin feshedilebilmesi şartları ağırlaştırılarak konumu güçlendirilmiştir.
• Meclis başkanı üyeler tarafından seçilmiştir.

Ayan;

• Ayan Meclisi üyelerinin padişah tarafından seçilmesi ve ömür boyu görevde kalması kuralı devam ettirilmiştir.

Kişi Hak ve Özgürlükleri;

I. Meşrutiyet

• Sansür getirilmiştir.
• Sürgün cezası uygulanmıştır.

II. Meşrutiyet

• Kişi hak ve özgürlükleri alanında demokratik gelişmeler yapılmıştır.
• Sansür ve 113. maddenin sürgün fıkrası kaldırılmıştır. Haberleşme belgelerinin gizliliği benimsenmiştir.
• Kanunun belirlediği nedenler dışında bir sebep ile cezalandırma usulleri kaldırılmıştır. 

dersimiz.com

1. ve 2. Meşrutiyet Dönemi Karşılaştırması Tarih ders notu konu özeti çalışma notları özetler ders anlatım Padişah Yasama Meşrutiyet Yürütme Meclis Kişi Hak ve Özgürlükleri