Eğitim Sitesi

Atasözü Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Ana Sayfa > İlginç Bilimsel Bilgiler > Atasözü Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Atasözü Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Atasözü Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Aradığınız bir atasözünün anlamı ve açıklaması ise lütfen sözlük sayfamıza bakınız.

GÜNCEL ATASÖZLERİ SÖZLÜĞÜ İÇİN TIKLAYINIZ

Hızlı Erişim İçerikleri:

Atasözü Tanımı

Atasözlerinin Konusu

Atasözleri ile Deyimler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar

Cümle Biçimindeki Atasözleri ve Deyimler

Atasözlerinin özellikleri

 

Atasözü Tanımı

Atalarımızın uzun denemelere dayanan yargılarını, tecrübelerini, bilgece düşünce ya da öğüt olarak ifade eden ve kalıplaşmış biçimleri bulunan kamuca benimsenmiş özlü sözlerdir.

 

Atasözleri, biçim yönünden diğer yazı türlerine göre farklı özellikler gösterir. Öykü, roman, şiir, deneme gibi yazı türleri pek çok cümlenin bir araya gelmesi ve anlam yönünden bütünleşmesiyle oluşur. Buna karşın atasözleri genellikle bir, en fazla iki cümleden oluşur. Bütün duygu ve düşünceler bu tek cümleye sığdırılır. Bu cümleler kişiden kişiye değişmez. Halkın ortak malıdır ve halk tarafından aynı biçimde söylenir.

 

Atasözleri belli bir toplumun ve/veya bütün insanlığın yaşam felsefesidir. İnsanlarda bulunan sevgi, kıskançlık, bencillik, dostluk, düşmanlık gibi duygular evrenseldir. Bu nedenle bu duyguları yansıtan atasözleri de evrensel olarak kabul edilmektedir. Dünyada pek çok ulusun kullandığı atasözleri karşılaştırıldığında, bu atasözlerinin pek çoğunun aynı ya da benzer olduğu görülmüştür. Atasözleri evrensel değerler yanında bir ulusa özgü kültürel değerleri de yansıtır. Örneğin "Gözden ırak olan, gönülden ırak olur", "Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur", "Vakit nakittir" gibi atasözleri evrenseldir. Bunlara benzer atasözlerini bütün dilerde bulmak mümkündür. "Osmanlı, tavşanı araba ile avlar", "Türk'ün aklı aldadır" gibi atasözleri ise ulusaldır. Bunlara benzeyen atasözleri bir ulusun kültürünü yansıtır.

 

Atasözlerinin Konusu

Atasözlerinin konulara çoğu zaman kullanıldıkları bölgeye ve ülkeye göre değişiklikler gösterir. Türk toplumunda tarih boyunca askerlik ve çiftçilik önemli olduğu için at, it, kurt, koyun, silah ve yiğitlik konusunda Türkçe'de pek çok atasözü vardır. Buna karşın Alman atasözlerinde daha çok ayı, kartal gibi Almanya'nın sembolü haline gelmiş konulara yer verilir. Bu nedenlerle, atasözlerinde evrensel ve toplumsal düzen ile bu düzendeki iyi, kötü bütün özellikler görülür.

 

Atasözleri ile Deyimler Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar

Atasözleri ve deyimlerin birbirleriyle ortak ve birbirinden ayrılan bazı özellikleri vardır. Birbirleriyle ortak olan en önemli özellikleri, her ikisinin de toplum tarafından ortak olarak benimsenen ve kullanılan kalıplaşmış sözler olmalarıdır. Genellikle bu ortak özelliklerinden dolayı atasözleri ve deyimler birbirine karıştırılır. Oysa her ikisini birbirinden ayıran bazı önemli özellikler vardır:

 

Deyimler bir anlatım biçimidir. Bir kavramı en güzel, en etkili biçimde anlatmayı amaçlar. Bu nedenle de deyimlerde, atasözlerinde olduğu gibi bir öğüt verme ya da bilgece sözler söyleme çabası yoktur. Attan inip eşeğe binmek, etekleri zil çalmak, ok yaydan çıkmak, bin dereden su getirmek gibi deyimlerde herhangi bir öğüt veya yargı yoktur. Ancak, "Ağaç yaşken eğilir", "Ne ekersen onu biçersin" gibi atasözlerinde hem öğüt hem de yargı vardır. Deyimlerde ise genelde öğüt ve yargı bulunmaz. Atasözleri ile deyimleri birbirinden ayıran en önemli özellik budur.

 

Cümle Biçimindeki Atasözleri ve Deyimler

Bazı deyimler cümle biçimindedir. Cümle biçiminde olan bu deyimlerde yargı vardır. Bu nedenle atasözleri ile karıştırılabilir. Dağ fare doğurdu. / Delik büyük, yama küçük./ Yorgan gitti, kavga bitti. / Tencere yuvarlanmış, kapağını bulmuş. gibi deyimlerde de yargı vardır, ama öğüt yoktur. Atasözleri ve deyimler arasındaki bir fark da değimlerin "öğüt" vermemesidir.

 

Atasözlerinin özellikleri

1-Halkın düşüncesini anlatır.

2-Ulusaldırlar.

3-Kişinin ruhuna hitap ederler.

4-Kesin tavırlıdırlar.

5-İnandırıcıdırlar.

6-Geniş halk kitlelerinin yüzyıllardan beri geçirdiği denemelerden ve bu denemelerden oluşan düşüncelerden doğmuşlardır.

7-Yalın sözlerdir,anlatımları açıktır.

8-Doğa olaylarının oluşunu bildirirler.

9-Ahlak aşılarlar,ahlaklı olmayı öğretirler.

10-Bir veya iki cümleden meydana gelirler.

11-Bir çoğunda mecaz vardır.

12-Atasözlerinde söz sanatları vardır.

13-Kelimelerin yerleri değiştirilemez. Değiştirildiği zaman değişik anlamlar ortaya çıkabilir.

14-Denenmiş sözler olduğu için doğruluğu herkes tarafından kabul edilir.

add

tag Atasözü Nedir Özellikleri Nelerdir deyimler örnekler

Atasözü Nedir? Özellikleri Nelerdir? Hakkında Yorum Yazın...

  

Atasözü Nedir? Özellikleri Nelerdir? Hakkında Yorumlar

Hayrunnisa Arpacı Çok iyi bir site proje ödevimde bana Çok yardımcı oldu 2023-05-09

Gülşah Proje ödevim de çok yardımcı oldu çok güzel bir site çok beğendim 2022-04-22

q güzel ama keşke özetleseydiniz ama gene de ben özetledim 2021-11-16

Zeliha özder Bu beni bilmeyen ama kimliğimi öğrenince benden biraz belki bazı arkadaşlarımız beğene bilirler. Ben çocuklarımın çok başarılı almasını istiyorum. Beni kırmadan ders çalışmalarını istiyorum. Beni anlayanlara teşekkür ederim 2021-11-03

Zeliha özder Bu beni bilmeyen ama öğrenince beni beğenen çocuklarıma alkışlıyorum. 2021-11-03

fatih çok güzel öğretmen bana artı attı 2021-09-30

GAMOO Çok güzeldi bence bu siteden hep bakın proje ödevime yardımı dokundi 2021-05-04

aynası.iştir.kişinin.lafa aynası.iştir.kişinin.lafa.bakılmaz...nedir 2021-03-27

Yola düşmek Deyim atasüzü özdeyiş 2021-03-14

marinette aksoy bence 5 tane yeterdi yani ama ödevime gayet yardımcı oldu beğendim bide arkadaşlar ya sahte isim yazın yada gerçek isminizi böyle isimler olmuyor ama küçük kardeşlerimize çok kötü örnek oluyosunuz sanane diye isim olmaz ödev konusuna gelince çok beğendim ama dediğim gibi uzun olmuş kısa yapabilirdiniz ellerinize sağlık harika olmuş ödev. 2021-01-02

Pınar Çok uzun hepsi keşke biraz kisa olsaydı 2020-12-02

zeynep Ödevime yardımı dokundu. 2020-12-01

kçl.l.lçm ödevime yardımcı oldu 2020-10-19

❤️ Ödeve hiç yardımı dokunmadı... 2020-10-05

Sananeeeeeeeeeee Burası gayet güzel 2020-10-02

sananee çok beğendim benim bu konularda eksiğim vardı sizin sayenizde eksiklerimi tamamladım çok teşekkürler. 2020-07-28

ŞEYMA Çook teşekkür ederim ödevini biitik 2020-04-27

gizem çok güzel 2020-03-26

yaren bence burdan hep bilgi alın 2020-02-07

Berra İnsanlara neden bu kadar çok değer verilir 2019-12-16

Ben Çok güzel. İşime yaradı ve içerik anlatımı güzeldi yani 2019-12-07

Seda kaya Çok güzel 2019-10-26

bahar çooook beğendim thank you 2019-10-06

Tavuk adam Bişey anlamadım çok uzzzzzzun 2019-09-24

FilizKurgun Harika olmuş 2019-08-14

Önceki Yorumları Göster

İçerikle ilgili 414 yorum yazılmış.

Yeni Eklenen İlginç Bilimsel Bilgiler

Atasözü Nedir? Özellikleri Nelerdir?